De ontwikkelingen op internet maken dat sommige mensen het omschrijven als ‘web 2.0’. Alsof er sprake is van een nieuwe versie van internet. Is dat terecht en waarom voelt het voor mensen blijkbaar als een nieuwe versie?
Vriendinnen van mij keken me glazig aan toen ik de term web 2.0 noemde. “Wat is dat nou weer? Je hebt toch gewoon het internet dat het internet is? Waarom heet dat dan 2.0?”. Geen gekke vraag, want je kunt je inderdaad afvragen waarom het zich ontwikkelende internet versienummers moet hebben, alsof het software is. Zij beleven internet gewoon zoals het is, inclusief ‘web 2.0′-toepassingen als Hyves, wiki’s en weblogs.
Vroeger en nu
Wat je voorheen op internet kon vinden, waren vooral statische pagina’s informatie van bijvoorbeeld bedrijven. Men dacht er niet over na wat wij klanten wilden weten, maar alleen wat zij aan ons kwijt wilden. Internet werd gezien als een soort digitale brochure. Om in contact te komen met elkaar, stuurden mensen elkaar e-mails (chatten bestond wel maar kleinschaliger dan nu) en met een beetje mazzel kreeg je diezelfde week nog een antwoord. Google was er nog niet (pas sinds 1998!).
Tegenwoordig probeert iedereen snel met elkaar in contact te komen. Mensen zoeken elkaar op via chatprogramma’s en in online communities zoals Hyves en Facebook. Mensen delen informatie met elkaar op Wikipedia, YouTube, blogs en fora. Ze helpen elkaar door gratis en voor niets nieuwe software te ontwikkelen of bestaande te verbeteren, bijvoorbeeld WordPress. Bedrijven willen graag meeliften en voordeel uit deze ontwikkelingen halen. Velen hebben hun websites laagdrempeliger en toegankelijker (zie de site van Stichting Drempelvrij) gemaakt. Dat hebben ze onder meer gedaan door het toevoegen van contactformulieren en een reactiemogelijkheid op berichten. Alle informatie die een klant zou willen krijgen, moet razendsnel op te vragen zijn. Tijd is geld!
In gesprek met elkaar
Het voortdurend met elkaar in gesprek zijn is een sociaal verschijnsel. Het gesprek kan plaatsvinden door een blogpost als deze waar reacties op gegeven kunnen worden. Maar denk ook via een krabbel op Hyves of een populair filmpje op YouTube waar veel reacties op komen. Men reageert op elkaar en men communiceert (= tweerichtingsverkeer). Dat maakt het sociaal. Dit staat tegenover de ‘gewone’ media, die grotendeels informatie over ons uitstrooien; zij informeren (= eenrichtingsverkeer) slechts. Wikipedia-schrijvers hebben bedacht dat deze sociale media staan voor
de diverse activiteiten waarbij technologie, sociale interactie en de samenstelling van tekst, plaatjes, video’s en audio één geheel vormen
Mooie definitie (uit 2008), maar wel eentje om twee keer te lezen.
Sociale media
Deze sociale media zijn een belangrijk en eigenlijk het meest interessante onderdeel (vind ik) van de nieuwe digitale wereld, die ook wel web 2.0 wordt genoemd. Het was Tim O’Reilly die de verandering van internet zag, deze benoemde (“web 2.0” was zijn keuze) en beschreef. Een computerfan die een versienummer wel een leuk idee vond. Ik spreek dus liever van sociale media.
Naast sociale media kan een aantal andere verschijnselen ook tot web 2.0 worden gerekend, zoals:
- De nieuwe manier van ontwerpen van websites (webdesign) en het belang van zoekmachineresultaten (zoekmachineoptimalisatie).
- De verkrijgbaarheid van allerlei (gratis) software (programma’s zoals Open Office) door en voor particulieren gemaakt.
- Het gemak voor de technische leek met WYSIWYG (What You See Is What You Get), zodat technische assistentie nauwelijks meer nodig is.
Meer weten over web 2.0 of sociale media?
Over web 2.0 kun je het beste eerst terecht bij Wikipedia en Tim O’Reilly. Op YouTube staat een beroemd filmpje over web 2.0 en ook op Common Craft bieden verschillende filmpjes meer uitleg in gewone mensentaal.
Meer info over sociale media vind je op Wikipedia, in nog een filmpje van Common Craft en in deze presentatie van Marta Z. Kagan (wel allemaal Engels). Of lees mijn blog over wat welgeleerde buitenstaanders van web 2.0 denken.
Wat vind jij?
Dit gelezen hebbende: wat vind jij van de nieuwe digitale wereld? Is het niets concreets en beantwoordt het slechts aan de drang van mensen om dingen te benoemen en in hokjes te stoppen (voor de overzichtelijkheid van de wereld)? Of zie je juist wel dat dit een ontwikkeling van belang is die door het te beschrijven beter begrepen kan worden?
Ik denk dat ik al een tijdje in het hokje believers gestopt word. Toch leuk om op deze manier de ogen van je vriendinnen te openen. Al maakten ze misschien al lang deel uit van het grotere geheel, af en toe duiding geven aan de (virtuele) wereld om ons heen kan geen kwaad.
@ WoW!ter: ze maken er deel van uit zonder dat ze het zelf weten/wisten. Maar de vraag is of dat erg is! Onder die vriendinnen bevinden zich twee sociologen, dus van hen verwacht ik eigenlijk wel enige interesse in het fenomeen.
Maar ja, ik ben duidelijk wel de geek van het stel. 😉
Grappig, eigenlijk bevinden wij (bibliobloggers) ons in wel een heel select groepje: “de web 2.0 kenners” terwijl iedereen die op internet zit eigenlijk “web 2.0 gebruikers” zijn. Bij mij zijn het zelfs de collega’s die beter ingewijd zijn in het gebruik van Hyves of andere web 2.0 toepassingen en mij toch met open mond aankijken als ik het over het fenomeen web 2.0 heb: tjee Leen je bent wel echt een internetgoeroe! Wie ikke???? 🙂
@ BiebmiepLeen: zeker grappig! Maar ja in zekere zin is de term web 2.0 natuurlijk gebakken lucht. Het helpt slechts de veranderingen in kaart te brengen!
Ik ga toch ook eens mijn vriendinnen ondervragen! Het is voor mij een heel vanzelfsprekende term is!
@Leesollie: ben benieuwd naar je bevindingen!
Hahah nou het is inderdaad slecht gesteld. Mijn vriend kende de term ook niet. Hij vroeg is dat een computerprogramma? En ook hij gebruikt veel web 2.0 toepassingen!
@ Leesollie: en als je het zou uitleggen, zou hij het vast ook wel snappen, want hij zit er immers middenin! Je moet echt even in een helikopter zitten en van bovenaf kijken om de verandering in tijd te zien en te benoemen. De welbekende helikopterview dus. 😉
Leuk artikel!
@ Jolien: dank je wel!