De politie is zich anno 2008 steeds meer bewust van de mogelijkheden die ‘de nieuwe digitale wereld’ biedt, vooral op het gebied van communicatie. In dit tweede deel van een drieluik over de politie in relatie tot de digitale wereld ga ik in op de huidige situatie van de politie op internet. Is de politie “2.0” te noemen?
Politiepioniers en proeftuinen
Een groep medewerkers van de politie, verspreid door het hele land, ziet in dat de digitale wereld is veranderd en dat er zich voor de politie mogelijkheden voordoen die het werk ten goede kunnen komen. Deze relatief kleine groep bestaat voornamelijk uit ‘hobbyisten’ die zich privé voor het onderwerp interesseren; op de werkplek is vooralsnog namelijk weinig diepgang op internet mogelijk (lees: beperkte internettoegang). Deze groep voert allerlei experimenten (tegenwoordig ook wel ‘proeftuinen’ genoemd) op internet uit en probeert ervan te leren. Het blijkt vooralsnog lastig om al deze initiatieven op één hoop te vegen en de krachten te bundelen! Landelijk maar zelfs regionaal is dat… een uitdaging!
Dialoog = tweezijdige communicatie
Hoe kun je burgers beter betrekken bij het politiewerk dan door ze op te zoeken en met hen een dialoog aan te gaan? Internet biedt hiertoe uitstekende mogelijkheden, maar het betekent wel een omslag in denken. Dialoog betekent namelijk tweezijdige communicatie, waarbij je erop berekend moet zijn dat je iets terug moet zeggen als iemand iets tegen je zegt. Dat kan moeilijk zijn als je dat nooit eerder gedaan hebt.
Openheid is eng
Tekenend voor het van oudsher gesloten karakter van de politie is bijvoorbeeld het plaatsen van een ‘cold case’ op de website politieonderzoeken.nl (update november 2020: de site bestaat niet meer). Het was nodig een hele dag met een aantal mensen te overdenken wat wel en wat niet aan informatie over de zaak kon worden gezegd op de site.
Aan de ene kant begrijpelijk omdat je geen informatie wil prijsgeven die een mogelijke oplossing van de zaak in gevaar brengt. Aan de andere kant illustreert het de grote voorzichtigheid waarmee de politie te werk gaat. Transparantie en openheid is vooralsnog een beetje eng. Aan de andere kant is de politie heel open over organisatorische ontwikkelingen; over de centralisatie die gaande is, over collega’s die ontslagen worden vanwege wat voor gedrag dan ook. Kortom, op sommige vlakken wordt juist heel open gecommuniceerd! Dit volgt ook uit het feit dat de politie in het algemeen heel nauwgezet wordt gevolgd door de media.
Eigen initiatieven
Nederland heeft in 2008 25 politiekorpsen, met als 26e de Korps Landelijke Politiediensten, KLPD. Al enige tijd proberen ze de boel gezamenlijk te laten werken onder de noemer ‘Politie Nederland’. Dit overigens uit initiatief van de korpsbeheerders (lees: burgemeesters) zélf! Zoals dat wel vaker gaat met centralisatie, laten de landelijke systemen op zich wachten, waardoor korpsen zelf initiatieven nemen, ook op internet.
Wanneer worden experimenten breder getrokken?
Het ene korps start politieonderzoeken.nl, het andere overvallersgezocht.nl en weer een ander onzewijkveilig.nu (update november 2020: ook deze sites bestaan niet meer). Ook gebruikt een aantal korpsen nu YouTube als communicatiekanaal. Experimenteren is natuurlijk prima, maar er moet een moment komen dat iets breder wordt getrokken dan die bepaalde regio. Het publiek ziet de politie namelijk als ‘de politie’, als één organisatie en niet als 25 of 26 verschillende. Het is m.i. moeilijk te begrijpen dat overvallersgezocht alleen betrekking heeft op Amsterdamse overvallers.
Onzinnig onderscheid in soorten criminaliteit?
Ook is het m.i. zo dat dit onderscheid tussen soorten criminaliteit (overvallen, vernielingen, moorden) voor het publiek niet zo interessant is. Je hebt bij wijze van spreken goed en kwaad en het laatste moet uitgeroeid worden, los van wát de criminelen hebben gedaan. Waarom zou je een site maken met alleen hoofden van overvallers en niet ook die van vernielers en moordenaars? Het gaat er toch om dat wij burgers de boef herkennen en dit aan de politie melden?
Politiefans en burgerinitiatieven
Je hoort vaak negatieve geluiden over de politie (bijv. over het bonnenschrijven). Daarnaast is het ook een feit dat de politie veel fans heeft! Er zijn talloze sites te noemen waarop onderdelen van het politiewerk worden belicht door burgers.
Ook is er de ‘amateurrechercheur’ die graag meehelpt bij het oplossen van bijv. moordzaken. Dit overigens niet per sé omdat ze fan zijn; het kan ook zijn dat ze niet tevreden zijn over de aanpak van de politie.
Op zoek naar alternatieve antwoorden
Zo heeft Maurice de Hond een gemeenschap om zich heen gecreëerd die als experts aan het werk gaan om, in dit geval de Deventer moordzaak, verder uit te pluizen en met alternatieve antwoorden te komen. Deze mensen heten dan vrij denigrerend amateurrechercheur, omdat ze toevallig niet bij de politie werken. Het zegt echter niets over de mate van professionaliteit die ze hanteren.
Misdaadmeter: misdrijven in kaart
Andere burgerinitiatieven lijken te zijn ontstaan omdat de politie ze zelf níet geïnitieerd heeft. Zo is er de site misdaadmeter van het AD, waarop in kaart wordt gebracht waar welk misdrijf heeft plaatsgevonden. Dit doen zij op basis van persberichten van de politie. Blijkbaar heeft de burger hier behoefte aan! Maar wat moet je daar als politieorganisatie mee; zelf zoiets ontwikkelen maar dan beter, of aansluiten bij bestaande initiatieven?
Tot zover over een aantal initiatieven van of gerelateerd aan de politie op internet. In het laatste deel zal ik ingaan op de toekomst van de politie op internet.
Plaatjes van mezelf en van abbydonkrafts.
Geef een antwoord