In dit tweede deel over de dood en je online leven zal ik ingaan op mijn persoonlijke gedachten hierover. Eén van de aanleidingen voor dit onderwerp vind je in deel 1. Ondanks de relatieve onbesprokenheid van dit onderwerp, blijken praktische oplossingen voor je nabestaanden al voorhanden; de één zijn dood is de ander zijn brood zullen we maar zeggen.
Digitaal monument
Het internet is nog niet zo oud dat we met dit fenomeen al zoveel ervaring hebben opgedaan. Laat ik mezelf eens als voorbeeld nemen. Stel, ik ga dood. Mijn nabestaanden gaan eens kijken wat ik online allemaal uitspook, voor zover ze dat nog niet weten. Wat komen ze tegen? Een weblog, een Twitter-account, diverse profielen bij bijv. Hyves, LinkedIn, Slideshare, Ambtenaar 2.0, Politie 2.0 en ga zo maar even door. Ik ben er niet meer dus het klinkt vrij logisch dat ik er dan ook online niet meer ben.
Maar wat als je dit weblog nou zou beschouwen als een boek; een boek gooi je toch ook niet zomaar weg? Waarom een weblog dan wel? En een Hyves-profiel, is dat niet zoiets als een vriendenboekje? Ik heb gezien dat mensen er troost uit putten om het profiel van die overleden vriend nog eens te bekijken en er een krabbel op achter te laten; om te uiten dat hij gemist wordt.
Is dit anders dan een ouderwetse brief aan een overleden naaste schrijven? Het enige verschil in deze voorbeelden is de openbaarheid van de online activiteiten. Is die openbaarheid erg? Ik denk het niet. Als het maar ergens op deze ‘openbare activiteiten’ duidelijk is dat de eigenaar er niet meer is en dat het in stand houden ervan gezien kan worden als eerbetoon of digitaal monument.
Virtuele bezittingen
Op mijn 101 doelenlijst van het Day Zero Project staat niet voor niets het doel #93 Schrijf op wat je wil dat er na de dood met je (virtuele) bezittingen gebeurt. Ook mijn virtuele bezittingen dus, met als meest waardevolle mijn weblog, moet een bestemming hebben. Voor mij zou mijn blog niet tot in de eeuwigheid online hoeven te blijven staan; op een gegeven moment is het ‘weg is weg’ wat mij betreft. Tenzij nabestaanden daar anders over denken of iemand anders het stokje wil overnemen. Het voelt gek en tegennatuurlijk om over dit soort zaken na te denken. Maar je bespaart je nabestaanden een hoop als je nu alles al goed hebt uitgedacht.
Laatste tweet
Naar aanleiding van het eerste deel van dit artikel kreeg ik op Twitter de vraag wat mijn laatste tweet zou zijn. Tja, dat hangt er natuurlijk vanaf of je wéét dat het je laatste tweet is. In het geval van Mike was dat duidelijk, maar als ik morgen dood ben, had ik dat toch niet echt verwacht. Als dat gebeurt, dan moet iemand maar op mijn account inloggen en een overlijdensbericht in 140 tekens tikken. Je moet je boodschap nou eenmaal aanpassen aan het medium. Ik neem de vraag mee bij het uitwerken van doel #93.
Na de dood
En dan ben je dood. Je hebt aan je nabestaanden duidelijk gemaakt wat er met je virtuele bezittingen moet gebeuren. Die (mail)accounts sluiten, weblog tijdelijk behouden, overlijdensberichten op die en die sites. Hoe krijgen zij dat voor elkaar? Daar hoefde je tot niet zo lang geleden helemaal niet over na te denken. Jacqui Cheng vertelt op het blog Ars Technica over het onderzoekje dat ze deed over het kunnen opheffen van accounts van overledenen. De conclusie: Twitter, MySpace en Google hebben het matig tot redelijk geregeld maar niets kan tippen aan Facebook! Het biedt zelfs een speciale service: een herdenkingspagina, geen updates en het account op privé.
Diensten voor nabestaanden
Zouden er al ondernemers zijn die brood verdienen aan overledenen met een online leven? Jazeker! Legacy Locker was een bedrijf waar je wachtwoorden voor belangrijke online accounts kunt opslaan en na overlijden laten doorgeven aan een toegewezen persoon. Handig! Secure Safe is een bedrijf dat je digitale erfenis zegt te managen. Je geeft er zelf aan wat je wil dat er met je online profielen moet gebeuren en zij voeren het uit na je overlijden. Klinkt nog beter! Weer andere bedrijven helpen met het verspreiden van je overlijdensbericht. Je virtuele vriendenkring wil tenslotte ook op de hoogte gebracht worden.
To do: digitaal testament
Over een paar jaar zijn digitale testamenten vast net zo normaal als testamenten van je fysieke bezittingen. Ik heb in elk geval al aardig wat denkwerk verricht voor het kunnen samenstellen van míjn digitale testament: mijn blog verdwijnt tenzij, mijn accounts worden opgeheven. Zou jij dat anders doen? Heb je er überhaupt weleens over nagedacht wat er met je online leven zou moeten gebeuren?
Lees ook deel 1 van dit artikel.
Foto geleend van Catarina Carneiro de Sousa.
Nagedacht wel, en gezorgd voor een worddocument met al m’n accounts en wachtwoorden ook wel, maar instructies gegeven aan nabestaanden? Nee, dat heel zeker nog niet. Het staat al wel een tijd op m’n to do lijstje, maar ja, andere prioriteiten hè…
Nu weet ik zeker dat ik er deze vakantie werk van ga maken. Het wordt echt tijd. Dank.
@Astrid: ja ik ken dat en het is natuurlijk ook niet het meest vrolijke klusje. Maar goed dat je er een moment voor geprikt hebt! Ga ik ook doen.
We zijn bezig met een groep notarissen om een digitale kluis voor sociale netwerken en e-mailadressen op te zetten. De notaris kan deze vrijgeven na overlijden. In september lanceren we deze dienst. Nog een paar maanden geduld hebben dus.
@Rob: dat is goed nieuws, notarissen die met hun tijd mee gaan 😉
Inmiddels is de dienst waar ik het eerder over had beschikbaar. Kijk op http://www.digizeker.nl/. Het aantal notarissen waar je dit kan regelen groeit snel. Vraag ook een notaris in de buurt of die Digizeker aanbiedt.
@Rob: dank voor je aanvulling!
Ik kwam net een site tegen die hier ook mee bezig is. http://www.inherit.it Deze ziet er ook erg interessant uit.
@Pieter: dank voor je aanvulling. Hoe verder de tijd voortschrijdt, hoe meer aanbieders er komen van digitale testamenten, dat blijkt wel weer!
Is alles vooraf (nog) niet geregeld of is men niet bekend met de gebruikersnamen of wachtwoorden van de overledene, dan kan Digitale Nazorg wellicht ondersteuning bieden. Dat geldt ook voor computers, telefoons of tablets waarvan men het wachtwoord of toestelcode niet meer weet en waar nabestaanden toegang toe willen hebben voor het regelen van de administratie of nalatenschap. Of gewoon voor de herinneringen in de vorm van foto’s en films. Wij vertellen u er graag meer over.