Jezelf monitoren = beter voor jezelf zorgen

Je smartphone is je beste vriend; hij wekt je ’s ochtends, houdt je agenda bij, laat je spelletjes spelen in verloren minuten, zorgt dat je al je sociale media kunt bijhouden én helpt je via allerlei apps ook met het monitoren van je gezondheid.

Misschien ken je ze of heb je ervan gehoord; apps waarmee je een eetdagboek of slaapritme kan bijhouden. Zelf gebruik ik een app waarmee ik mijn dagelijkse calorie-inname en activiteiten bijhoud (Noom) en eentje die mijn hardlooprondjes monitort (Runkeeper). Maar er komen geavanceerdere apps binnen de medische wereld aan. Er is al een dokter in Amerika (waar anders!) die apps voorschrijft als ‘medicijn’. Dit alles zag ik in de Britse documentaire ‘Monitor Me‘ (2013), die mij inspireerde dit blog te schrijven.

Wie zegt wat?

Even zoeken op internet levert een aantal artikelen op over deze technologische ontwikkelingen. Zo schreef 42-bisser Walter de Jongh onlangs over fitnessgadgets en draagbare technologie. We komen daarmee steeds meer te weten over ons eigen lichaam. Walter noemt als voorbeelden een sensor voor de luier van je kind, het sportshirt met ingebouwde sensors en een armband die meet hoeveel proteïnen, vetten en koolhydraten je binnenkrijgt. Walter voorspelt dat partijen als ziektekostenverzekeraars al onze lichaamsinformatie binnen een paar jaar ook zullen (willen) gebruiken.. maar of we daar blij mee zijn?

Blogs

Op het blog Frankwatching schrijft Sander Duivestein ook naar aanleiding van Monitor Me over het jezelf monitoren. ‘Wearable computing’ is volgens hem niet meer weg te denken. Hij geeft als voorbeeld hoe hij een aantal jaren geleden last had van slaapapneu. Een hels apparaat moest zijn slaapritme meten, maar hij kon er niet van slapen. Tegenwoordig heb je daar simpele polsbandjes voor! We krijgen volgens Sander een steeds intiemere relatie met technologie.

Extendlimits is een site voor trendwatching, toekomst en innovatie, dus dit onderwerp mag daar niet ontbreken. En dat doet het ook niet. Neem bijvoorbeeld de doe-het-zelf DNA-kit waarmee je je DNA kunt testen op de kans op ernstige ziektes. Voor je kinderen zorgen wordt gemakkelijker met de opkomst van de intelligente omgeving. En er komen, zoals Walter en Sander ook al aangaven, steeds meer draagbare monitoren die je op of aan je lichaam draagt; de zorg wordt zo mobieler.

De wetenschap

Ook in de wetenschap doet men onderzoek naar het fenomeen, zoals te lezen is in een artikel (2012) in het Amerikaanse Journal of Medical Internet Research en in een artikel (2011) van het Britse BioMedical Engineering OnLine. Beide gaan over de veranderingen die de technologische ontwikkelingen hebben voor de gezondheidszorg. Het zijn niet de eerste en vast ook niet de laatste artikelen over jezelf monitoren, aangezien we nog maar aan het begin lijken te staan van deze verandering.

Monitor me

Beelden zeggen meer dan woorden. En daarom keek ik naar de Britse documentaire Monitor Me van augustus 2013. De technologische vooruitgang maakt van ons dokters volgens de maker, dr Kevin Fong. De vraag is of al het cijfermateriaal dat we over onszelf kunnen verzamelen ook iets aan ons gedrag verandert. Dat ging Fong met een groep mensen testen door de slaapmeter en een stappenteller een aantal weken te gebruiken. Ondertussen bekeek hij wat praktijkvoorbeelden.

Voorspellen met data

Stel je voor dat we allemaal weten wat er komen gaat, dat we kennis hebben om toekomstige negatieve zaken te vermijden. Zo gebruiken ze bij een rugbyteam uit de documentaire allerlei data om te voorkomen dat iemand een blessure krijgt. Dit doen ze door metingen van je versnelling, snelheid en gebruik van je rechter- en linkervoet. Het aantal kleine blessures in het team was met 80% gedaald. Een Amerikaans schoolmeisje heeft op basis van open data een programma gemaakt dat zichzelf leert om betere diagnoses te stellen voor borstkanker. Het programma kan nu met 99% nauwkeurigheid bepalen of het kankercellen zijn of niet.

Digitale revolutie

Een dokter uit Californië schrijft programma’s voor in plaats van medicijnen, zodat je zelf met het gezondheidsprobleem aan de slag kan in plaats van medicijnen te slikken als het niet nodig is. Dit gebeurt steeds vaker, volgens de site iHealthBeat (update 2019: site is offline). We creëren een hoop data en mogelijkheden met de apparaten die we tegenwoordig bij ons hebben. Het zorgt voor een digitale revolutie in de gezondheidszorg. Door de toegang tot informatie, leren we ons lichaam en de consequenties van ons handelen beter te begrijpen. Het blijkt dat Fong inderdaad door het gebruik van de apps beter is gaan letten op zijn slaap en hoeveelheid beweging, evenals de anderen in de groep. De apps veranderen dus wel degelijk ook ons gedrag! Ook ik ben me op z’n minst bewuster van wat ik doe met eten en bewegen.

Schaduwzijde?

Je had het vast al geraden, elke technologische vooruitgang heeft ook een schaduwzijde. In dit geval die van de privacy, die in de documentaire niet belicht wordt. Data moet eerst verzameld en geanalyseerd worden voordat je voorspellende uitspraken kunt doen. Hoe weten we zeker dat onze data veilig zijn bij de apps die het opslaan? Het is erg verleidelijk voor derden om deze persoonlijke data te misbruiken. Dat bewustzijn groeit gelukkig in de samenleving. Kijk maar eens naar het programma Tegenlicht, de aflevering ‘Uw persoonlijke data zijn goud waard‘!

Verder lezen

Meer weten over dit onderwerp?

• Artikel van Sander Duivestein op Emerce over de verdwijnende grens tussen de mens en technologie
• Ted Talk van Eric Topol: de draadloze toekomst van de geneeskunde

Foto’s geleend van THEMACGIRL* en Polygoon Medical Animation en M.P.3.

Dit artikel verscheen eerst op 42bis.nl.