Waarom ik vind dat je moet stemmen

Tegen de tijd dat er weer verkiezingen aankomen, zie je steeds meer berichten voorbijkomen van mensen die overwegen niet te gaan stemmen. Dat vind ik geen goed idee en ik zal uitleggen waarom niet.

Oergevoel

Deze blog begon bij een oergevoel in mij dat je toch zeker van je kiesrecht gebruik moet maken. Dat is ons democratisch recht. Daar hebben we ooit voor gevochten, ofzo. En verder, als je niet stemt, is het mede jouw schuld als er stomme mensen gekozen worden. Had je wel gestemd, dan was de kans al kleiner geweest dat die stomme mensen gekozen werden (ervan uitgaande dat jij daar niet op zou stemmen natuurlijk). Maar ja, het leek me goed dit oergevoel eens verder uit te diepen.

Ja, maar…

Ik ken vele “ja, maars” op de stelling dat het toch belangrijk is om te stemmen. De meestgehoorde:

Ja, maar onze democratie werkt niet goed, ik geloof er niet meer in!
Ja, maar de partijen doen uiteindelijk toch niet wat ze beloven, dus waarom zou ik stemmen?
Ja, maar ik heb niets gezien van de politieke partijen, hoe weet ik nu wat ik moet stemmen?
Ja, maar geen enkele partij staat voor wat ík wil!
Ja, maar ik heb op de stemdag ontzettend veel andere belangrijke dingen te doen..

Herkenbaar? Vast wel! We gaan de komende gemeenteraadsverkiezingen de 50% opkomst waarschijnlijk niet eens halen. Op zijn manier probeert premier Rutte mensen op te roepen te gaan stemmen, ik doe het op mijn manier, met dit blog.

Democratie schlemocratie?!

In 1922 werd er volledig algemeen kiesrecht ingevoerd in Nederland. Het is een van de belangrijkste rechten die verbonden is aan het staatsburgerschap. Wij zijn immers Nederlandse burgers die leven in een democratie wat betekent dat we mogen meebeslissen met wat er gebeurt in dit land (of de gemeente). En dat meebeslissen doen we door vertegenwoordigers te kiezen die voor ons de beslissingen nemen. Daar zijn de verkiezingen voor. De bedoeling is dus dat je iemand kiest die je genoeg vertrouwt om voor jou beslissingen over het land (of de gemeente) te nemen.

Democratisch stelsel aanpassen?

Wat zeg je nou? Geloof je niet (meer) in de democratie? Weet jij een betere bestuursvorm voor een land dan? Zoals anarchisme (geen centraal gezag), oligarchie (centraal gezag van slechts een paar mensen) of dictatuur (centraal gezag ligt bij een iemand)! Natuurlijk heeft elke bestuursvorm voor- en nadelen. Of je het leuk vindt of niet, in Nederland is gekozen voor democratie dus ik vind dat we er het beste van moeten maken! En aanpassingen zijn wat mij betreft wel bespreekbaar, zoals die van burgemeester van Aartsen van Den Haag; hij stelt een Frans systeem voor met een gekozen burgemeester en twee stemrondes. Of een meerstemmenstelsel, zoals Kneepkens op Trouw.nl voorstelt, met ieder tien stemmen in plaats van één.

Op wie moet ik stemmen dan?

Iedereen vindt iets anders belangrijk. Politieke partijen spreken zich uit voor ‘bundeltjes idealen’. Sommige zijn voor jou wel belangrijk, sommige niet. Dat maakt het lastig! Stemwijzers en kieskompassen helpen je op weg om de partij te vinden die (het beste) bij jou past.

Voor mij is er geen enkele partij die precies verwoord waar ik voor sta. Ik moet het dus doen met de partij waarmee ik nog de mééste verwantschap heb. Of ik moet zelf een partij oprichten natuurlijk.. (nee dus). Nog een probleem: als ik op een minipartijtje stem (bijv. een partij met één persoon en/of één standpunt), is de kans vrij klein dat hij genoeg stemmen krijgt om gekozen te worden. En al wordt hij gekozen, hoeveel invloed kan één persoon in een groep van 20, 30 of 50 gekozenen uitoefenen? Niet zo veel, om eerlijk te zijn.

Blanco stemmen een optie?

Voor het schrijven van dit blog dacht ik dat ‘blanco‘ aankruisen op het stemformulier in elk geval tot resultaat had dat je stem meetelde in de verdeling van de zetels. Dus dat het geheel aan stemmen groter is door jouw blanco stem. Dit is niet het geval! Een blanco stem is even weinig waard als niet stemmen. Daar is niet iedereen het mee eens, blijkt na een discussie op Twiter in november 2020:

Blanco stem bij NL verkiezingen is geldige stem, telt niet voor kiesdrempel en zetelverdeling, wel voor opkomstpercentage https://t.co/tz8orHadk8 Prima signaal dat je wel waarde hecht aan democratische verkiezingen maar dat je je niet herkent in een van de deelnemende partijen
— Pierre Spaninks (@PierreSpaninks) November 16, 2020

Het systeem van de blanco stem zou wat mij betreft aangepast moeten worden, maar zover is het niet. Wat mij betreft: kies dus toch maar een partij uit om op te stemmen, al was het maar om te zorgen voor een tegenstem tegen de partij die je eigenlijk geen beslissingen wil laten nemen.

Ik heb geen tijd!

De stembureaus, waarvan er heul veul zijn, zijn ’s ochtends vroeg (7.30 uur) al open en gaan pas ’s avonds laat (21.00 uur) weer dicht. Bovendien zijn er weer stemlokalen op de grotere stations ingericht. Dus het is wel een heel slap excuus om te zeggen dat je geen tijd hebt! Het is binnen vijf minuten gedaan!

Gaat heen en stemt!

Het is nu duidelijk geworden dat alle “ja, maars” niet houdbaar zijn. Er zit dus niks anders op dan maar gewoon te gaan stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen.

En, wat doe jij? Ga je stemmen of sla je ondanks alles toch over dit keer?