Over Natalie Hensen

Lees op mijn blog over ontwikkelingen in de (digitale) maatschappij die mij opvallen en waar ik een mening over heb gevormd. Ik wissel deze blogs af met persoonlijke blogs.

Waaróm wil jij online berichten monitoren?

18 februari 2019 door Natalie Hensen 3 Reacties

“Ik wil de buitenwereld binnenhalen”. Of: “Ik wil de online berichten over onderwerp x monitoren”. Het zijn wensen die ik vaak te horen krijg in mijn werk. Als iemand daarmee komt, stel ik de vraag: “Waarom wil je dat?”. Dat zet mijn gesprekspartner aan het denken. Het eerste antwoord is vaak: “Omdat ik/mijn collega’s/leidinggevende het wil weten”. Eh, ja. Nieuwsgierigheid is natuurlijk geen goeie reden om veel tijd en energie te steken in het opstellen van een complexe zoekopdracht in je onlinemonitoringtool. Waarom is dat zo complex? En wat is dan wel een goeie reden? Daarover in deze blog meer.

Het is tijd om de communicatie van je organisatie verder te professionaliseren. Er zijn tegenwoordig zóveel (al dan niet betaalde) tools beschikbaar om inzicht te krijgen dat je eigenlijk geen excuus hebt om er niks mee te doen. Je kunt nu gemakkelijk achterhalen hoe je berichten op social media het hebben gedaan, maar ook hoe ‘de buitenwereld’ reageert op een bepaald issue of onderwerp. Dat is waardevolle input voor jou als communicatiemens.

De Nieuwsgierige Mens

De een is het wat meer dan de ander, maar we bezitten allemaal een zekere mate van nieuwsgierigheid. Waar op zich niks mis mee is. Als jij je enorm betrokken voelt bij een bepaald onderwerp, bijvoorbeeld omdat je er veel tijd aan hebt besteed, dan snap ik heel goed dat je wil weten hoe andere mensen erover praten. Offline conversaties zijn wat lastig binnen te halen, maar bij online berichten is dat niet zo moeilijk. Mits je weet wat je doet, natuurlijk.

Monitoring: een vak apart

In de praktijk blijkt dat niet iedereen even handig is in het formuleren van een goede zoekopdracht in de monitoringtool die binnen de organisatie wordt gebruikt. Het blijkt toch wel een vak apart. Universiteitsbibliotheken zoals die van de Universiteit Utrecht besteden hele pagina’s aan het uitleggen hoe je goed kunt zoeken. Betaalde monitoringtools waar ik mee gewerkt heb, hebben allemaal uitgebreide handleidingen voor het opstellen van de juiste zoekopdracht.

De juiste zoektermen

Maar goed, dan kun je je AND’s en NOT’s nog wel goed gebruikt hebben, uiteindelijk gáát het om de inhoud, de zoektermen. Hoe minder specifiek het is wat je wilt weten, hoe moeilijker het is om zuivere resultaten te krijgen. Ik licht dit toe met twee voorbeelden.

Stel, je wil weten hoe mensen online reageren op een bepaald artikel dat in de krant heeft gestaan. Bekijk het artikel en haal er termen uit waarvan je verwacht dat mensen die zullen gebruiken als ze het over dit artikel hebben. Grote kans dat je zo veel van de reacties binnenhaalt en je je een beeld kunt vormen van wat mensen online erover zeggen.

Lastiger wordt het als je wil weten wat mensen zeggen over een breed thema, bijvoorbeeld ‘veiligheid’. Als je in je monitoringtool die term intoetst, krijg je veel te veel resultaten en ze geven waarschijnlijk geen antwoord op wat je wil weten. Het gaat voor hier te ver om uit te leggen hoe je dan wel precies een goede zoekopdracht formuleert, want, zoals gezegd, het is een vak apart. Laat dat aan een specialist over.

Wat wil je precies weten? En waarom?

Je kunt die specialist natuurlijk wel helpen door de juiste zoekvraag te formuleren. Kun je het thema ‘veiligheid’ nog verder specificeren, waar ben je precies naar op zoek? Misschien gaat het wel om veilig naar school kunnen in wijk X en stad Y en hoe mensen daarover denken. En dan kom ik nu weer terug bij de vraag waar ik mee begon: waarom wil je het weten? Wat wil je bereiken? Goede antwoorden op die vraag zijn bijvoorbeeld:

Ik wil mijn communicatiestrategie aanscherpen
Ik wil een lijst veelgestelde vragen en antwoorden maken voor mijn doelgroep
Ik wil (online) reageren op bepaalde socialmediaberichten
Ik heb het nodig om aan mijn leidinggevende te laten zien hoe veel- of juist weinigbesproken dit onderwerp online is (om daar vervolgens actie of juist niet op te ondernemen)

Je snapt nu dat nieuwsgierigheid geen goede reden is voor het binnenhalen van de buitenwereld, zoals online monitoring vaak wordt genoemd. Bedenk wat de reden is van de nieuwsgierigheid en je hebt de juiste informatie om een betere zoekopdracht te (laten) formuleren.

Heb jij behoefte aan een specialist die jouw organisatie verder op weg helpt met online monitoring? Ik kan je daarbij helpen. Klik op de button hieronder, stuur me een berichtje en ik neem contact met je op!

Help mij met onze online monitoring!

Hoe heeft jouw social content het eigenlijk gedaan?

21 januari 2019 door Natalie Hensen 4 Reacties

Vraag je je dat wel eens af als je weer het zoveelste bericht op social media hebt gepubliceerd? De valkuil is natuurlijk om maar door te blijven rennen, want er moet nog zoveel meer gecommuniceerd worden. Maar echt: sta eens stil bij wat je inspanningen met content opleveren. Daar word je wijzer en effectiever van.

Als communicatieprofessional bij een (middel)grote organisatie heb je het druk met communiceren. Je interne klanten willen graag hun goede nieuws de wereld in slingeren en jij mag daaromheen een plan bedenken en uitvoeren. Je zet een nieuwsbericht op de website en content op social media (Twitter, Facebook en LinkedIn) die verwijzen naar de website. Voilá, op naar de volgende klus! Eh, nee dus. Ik stel voor dat je NU even stilstaat en kijkt naar de resultaten van je content. Wat heeft het opgeleverd, waarom heeft het dat opgeleverd en wat kun je ervan leren?

Welke cijfers zijn nuttig? Bereik en engagement!

Zelf gebruik ik steeds vaker alleen deze twee cijfers om de resultaten van content te beoordelen: bereik en engagement. Bereik is het cijfer dat aangeeft hoeveel mensen jouw bericht gezien hebben, dat het bericht letterlijk voor hun neus hebben gekregen terwijl ze gebruikmaakten van het socialmediakanaal. Of ze je bericht ook echt gelezen hebben, zegt dit cijfer niet. Toch is het handig om dit cijfer te gebruiken. Alle socialmediakanalen berekenen het bereik op die manier en nu kun je dus makkelijk de resultaten van de kanalen met elkaar vergelijken.

Engagement = betrokkenheid

Engagement is het tweede belangrijke cijfer. Het staat voor de verhouding van het aantal betrokken mensen ten opzichte van het aantal mensen dat je bericht gezien heeft. Het is dus een percentage. Wanneer ben je ‘betrokken’? Als je in het bericht hebt geklikt of het geliked, gedeeld of gereageerd hebt. Het zijn dus kortom mensen die iets met jouw bericht hebben gedaan, meer dan bekijken. Dat zijn erg waardevolle mensen! Door een like op LinkedIn bijvoorbeeld zorgen zij dat jouw bericht door hun eigen netwerk gezien wordt. En helemaal waardevol is het als ze je bericht opnieuw delen op de eigen tijdlijn.

Klikken naar website

Soms zijn ook klikken naar de website een relevant cijfer om bij te houden. Het kan bijvoorbeeld nuttig zijn om te zien welk socialmediabericht meer klikken naar de website heeft opgeleverd. Gebruik je campagne-urls, dan kun je in het statistiekprogramma van je website heel eenvoudig zien hoeveel bezoekers vanuit elke bron naar je pagina zijn gekomen.

Hoe achterhaal ik die cijfers?

De resultaatcijfers zijn eenvoudig te vinden binnen de statistiekmodules van elk socialmediakanaal. Ik raad je aan, afhankelijk van je hoeveelheid content, om ze per maand of per kwartaal te bekijken. Zo kun je goed vergelijken tussen berichten. Hoe ga je te werk bij de meestgebruikte kanalen door middelgrote en grote organisaties: Facebook, Twitter en LinkedIn?

Facebook

Als je een Facebook-pagina hebt, heb je ook een statistiekmodule waarin allerlei interessante informatie te vinden is over de bezoekers en fans van je pagina. Links van het verkorte overzicht zie je pagina’s met meer details. Zoals de toe- of afname van het aantal volgers en fans, hoe je bereik het de afgelopen periode heeft gedaan en meer informatie over je fans/volgers. Je kunt zien waar ze vandaan komen en wat het geslacht en de leeftijd is. Als je op de overzichtspagina staat, zie je rechtsbovenaan de optie ‘Gegevens exporteren’. Je krijgt vervolgens de vraag of je Paginagegevens of Berichtgegevens (of Videogegevens) wil downloaden. Kies voor Berichtgegevens als je het gemiddelde bereik en de engagement wil zien. Ook hier kun je maximaal drie maanden aan cijfers downloaden. Wat je vervolgens van Facebook krijgt, is een Excel-bestand vol met cijfers waarbij het zoeken is naar de wat jij nodig hebt. Ik maak in de Facebookstatistieken vervolgens zelf een kolom Engagement aan waarbij ik Excel de opdracht geef de kolom ‘betrokkenheid’ te delen door de kolom ‘bereik’.

Definieer bereik en engagement

Bedenk hoe jij bereik definieert en pas dit toe voor alle kanalen: is ‘bereik’ het totaal aantal mensen dat jouw bericht op zijn scherm heeft gezien (unieke gebruikers) of het aantal keer dat het bericht op het scherm van iemand is getoond? En wat definieer jij als ‘betrokkenheid’ om de engagement mee te berekenen: het aantal mensen dat iets met een bericht op je pagina heeft gedaan of wil je hier specifieker in zijn? Het maakt niet veel uit wat je kiest, als je maar kiest en dat voor elk kanaal en elke meetperiode hetzelfde houdt. Zo kun je goed tussen kanalen en in de tijd vergelijken.

Twitter

Twitter heeft een Analytics-pagina waar je in eerste instantie een resultatenoverzicht ziet van de afgelopen 28 dagen, je toptweets en meer. Aan de rechterkant zie je overzichten per maand waar een aantal cijfers staat: aantal tweets, tweetweergaven, bezoeken aan profiel, vermeldingen en nieuwe volgers. Dit vind ik niet per se de interessantste cijfers. Om de interessante cijfers te zien, moet je naar het tabblad Tweets. Daar kun je bovenaan de periode kiezen die je wil analyseren. Je kunt maximaal een periode van drie maanden selecteren. Ook kun je de cijfers exporteren. Voordeel daarvan is dat je dan heel snel kunt zien wat de best scorende berichten zijn qua bereik en engagement (sorteerfunctie in Excel). Een nadeel van de export is dat het een niet-gebruiksvriendelijk .csv-bestand is waardoor je eerst even met klooien met Excel. Een ander nadeel is dat in de export ook alle gegeven antwoorden (reply’s) staan. Die wil je eigenlijk helemaal niet zien, want ze zijn qua cijfers niet vergelijkbaar met je eigen berichten. Hopelijk verbetert dat nog eens!

Ook LinkedIn biedt het downloaden van cijfers aan voor beheerders van LinkedIn-pagina’s. Klik je bovenaan je pagina op Statistieken, dan kun je allereerst kiezen voor Bezoekers, Updates of Volgers. Voor het analyseren van bereik en engagement kies je voor Updates. Nu zie je rechtsboven een grote blauwe knop ‘Exporteren’. Je kunt bij LinkedIn helaas niet drie maanden terug; de oudste cijfers die je kunt krijgen, zijn cijfers van de vorige maand. Hopelijk gaat dit nog verbeteren maar tot die tijd loont het de moeite om elke maand je cijfers te downloaden! LinkedIn geeft je in de download alle informatie die je nodig hebt, namelijk het bereik (Weergaven) en de engagement (Interactieratio).

Hoe vertaal ik de cijfers naar conclusies?

In de downloads die je nu hebt, kun je filters aanbrengen en vervolgens de boel sorteren van hoog naar laag. Zo zie je welke berichten het relatief goed hebben gedaan op bereik en engagement en welke slecht. Kijk naar de beste en slechtste berichten op het kanaal zelf en bekijk of je kunt zien waarom ze het zo goed/slecht hebben gedaan. Denk bijvoorbeeld aan: prikkelende tekst, aantrekkelijkheid afbeelding/video, tijdstip van plaatsen, aantal berichten die dag, concurrerend nieuws die dag, verschillen per kanaal (misschien was het niet geschikt voor LinkedIn maar juist wel voor Facebook).

Bron/medium: social media

Kijk ook eens in het statistiekprogramma van je website naar de pagina’s waar alle content op social media naar linkte; zijn die pagina’s daadwerkelijk vaak bezocht via social media en valt je hier nog iets aan op? Misschien bleven de bezoekers die vanuit LinkedIn kwamen, wel langer op de website en bezochten ze meer pagina’s dan bezoekers die vanuit Twitter kwamen. Of misschien schreven vooral mensen die vanuit Facebook kwamen zich in voor de nieuwsbrief. Uiteraard kun je vervolgens nog dieper in je websitestatistieken duiken om zinvolle conclusies over je content te trekken. Maar het gaat voor nu te ver om daarop in te gaan.

Het kost wat (tijd), maar dan heb je ook wat

Deze vertaalslag van cijfers naar conclusies is best een tijdrovende klus. Soms zul je geen verklaring vinden voor goed of slecht presterende berichten. Als je nog méér bevindingen wilt, kijk dan ook of je een rode draad kunt ontdekken in alle berichten. Zijn er nog meer lessen te leren? Misschien zie je dat berichten met video’s het heel goed doen. Of berichten met afbeeldingen zonder mensen het heel slecht doen. Of berichten om 20.00 uur ’s avonds het veel beter doen dan die om 10.00 uur ’s ochtends.

Wanneer heb je het goed gedaan?

Tot slot kun je je nog afvragen: wanneer kan ik zeggen dat we het goed hebben gedaan? Wat is goed en wat is slecht? Dat hangt heel erg af van het kanaal en bijvoorbeeld je branche. Twitter staat bijvoorbeeld bekend om zijn lage interactieratio en ook Facebook maakt het bedrijven steeds moeilijker om betrokkenheid van mensen te genereren. Misschien kun je online gemiddelde cijfers voor jouw branche vinden. Is dit niet mogelijk, dan moet je volstaan met het berekenen van eigen gemiddelden en de nieuwste cijfers daar tegen afzetten.

Hoe presenteer ik ze?

Oké, je hebt nu cijfers verzameld en geanalyseerd. Je hebt wat conclusies kunnen trekken uit al die data en die wil je graag overbrengen aan de collega’s die verantwoordelijk zijn voor al die content. Of aan je interne klanten die zo graag nieuws publiceren. Zodat zij ervan leren en met nieuwe kennis betere content kunnen maken. Nou is de beste aanpak hiervoor natuurlijk een beetje afhankelijk van de structuur en cultuur van de organisatie waar je werkt. Maar ik heb gemerkt dat in het algemeen het volgende geldt:

Plaatjes (bijvoorbeeld grafiekjes, screenshots van de berichten) beter werken dan (alleen) droge cijfers
In de vorm van een workshop/presentatie/quiz of iets dergelijks werkt beter dan via de mail
1 op 1 werkt beter dan 1 op veel

Verder werkt het net als met gewone (externe) content: bedenk wat jouw interne klanten willen weten, waar je ze echt mee kan helpen en bouw daar je verhaal omheen.

Wil jij ook relevante conclusies trekken uit je content en de kwaliteit verbeteren? Ik kan je daarbij helpen. Klik op de button hieronder, stuur me een berichtje en ik neem contact met je op!

Help mij met betere content!

Webgrrl in 2018: de Zelfstandig Professional

31 december 2018 door Natalie Hensen 5 Reacties

Op de laatste dagen van het jaar kijk ik altijd terug naar hoe het jaar mij is vergaan. Zo ook op deze laatste dag van 2018. Wat heb ik dit jaar gedaan met mijn bedrijf en wat ga ik volgend jaar doen?

Zelfstandig Professional

In 2018 heb ik mij nog verder ontwikkeld als zogeheten Zelfstandig Professional (zp’er): een in te huren medewerker op je afdeling die tijdelijk zorgt dat de winkel open kan blijven of dat nieuwe stappen worden gezet. In 2018 liep mijn opdracht als contentspecialist bij de gemeente Zaanstad nog door, zelfs tot in de zomer. Uiteindelijk heb ik een jaar van Zaanstad en haar fijne medewerkers mogen genieten. Ik heb als een malle productie gedraaid, een lokaal referendum meegemaakt en burgers op social media antwoord gegeven op hun vragen. Alhoewel ik het er prima naar mijn zin had, bleek een jaar toch wel gevoelsmatig het maximale tijdbestek dat ik achter elkaar bij één opdrachtgever wil zitten.

Terug naar ZonMw

Ik switchte in de zomer naar een opdracht van een hele andere aard en op een plek waar ik eerder zat: bij ZonMw in Den Haag. Deze organisatie financiert gezondheidsonderzoek in Nederland en stimuleert het gebruik van de ontwikkelde kennis. De socialmediacoördinator ging weg en ze zochten iemand die de ballen in de lucht kon houden zolang er nog geen nieuwe was. En liefst ook op strategisch vlak een paar stappen vooruit kon zetten. Voordeel: ik ken de organisatie al dus van inwerken hoefde nauwelijks sprake te zijn. Deze opdracht zal nog tot begin 2019 doorlopen.

Combinatie met kleinere opdrachten

Het leukste vind ik het als ik een grotere opdracht kan combineren met kleine, losse klussen. Zoals het geven van een training of workshop. In 2018 mocht ik een workshop over social media verzorgen voor de Veiligheidsregio Drenthe, tijdens een congres over verkeersveiligheid. Ik deed dat samen met iemand van de Vervoerregio Amsterdam, wat een fijne samenwerking opleverde. Aan de workshop zat ook een privétraining over social media vast voor degene die de aanvraag had gedaan. Dat laatste was nieuw voor mij maar bleek mij goed te bevallen; je kunt dan namelijk echt maatwerk bieden en iemand precies de juiste kennis bijbrengen. Ook al was ik wel mentaal compleet uitgewoond na 3,5 uur praten.

Communitymanagement+

Nog steeds beheer ik de Facebookpagina van de Vakantiefietser in Amsterdam. Deze winkel voor vakantiefietsen bestond dit jaar 15 jaar en dat werd uitgebreid gevierd met een klantenfeest. Daar heb ik de marketingcommunicatie omheen (mede) voor mogen verzorgen. Het was het uitgelezen moment om met een nieuwsbrief en een Facebookgroep voor Vrienden van de Vakantiefietser te starten. Het is nog wat zoeken naar de rol en plek van deze groep, maar dat is oké.

Wat ik verder deed

Visueel ben ik niet zo creatief aangelegd dus ik probeerde deze vaardigheden wat op te vijzelen door een online cursus te volgen over Canva, een hele handige online tool om zelf je visuele content te maken. Wat blijkt, het helpt me maar beperkt in die betere vaardigheden. Qua ontwikkeling ging ik in 2018 ook weer naar The Next Web, waar ik altijd met open mond luister naar alle toekomstverhalen.

Het lukte me verder beter dan de jaren ervoor om een balans te hebben in werk en privé. Ik heb in elk geval het gevoel dat ik flexibeler, vrijer ben om mijn tijd te besteden en dat is goed. Dat wens ik dan ook vast te houden in 2019.

Wat ik niet deed

Oh, ik had zoveel goede zakelijke voornemens voor 2018, maar ik heb ze toch niet allemaal weten te realiseren. Zo is mijn gids over starten met social media nog steeds geen stap verder gekomen en is mijn blogfrequentie tot het absolute minimum gezakt. Ik had meer in mezelf willen investeren dan ik heb gedaan. Ik lees nu alleen zo nu en dan nog eens iets om bij te blijven op mijn vakgebied, maar dit moet echt beter. Als ik dat doe, heb ik ook meer om over te schrijven, is mijn idee. Maar eerlijk is eerlijk, mijn gebroken been heeft ook een beetje roet in het eten gegooid.

Wat gaat het worden in 2019?

In 2019 wil ik de laatst genoemde punten die ik in 2018 niet deed, gaan oplossen. Ik wil meer lezen, meer mezelf ontwikkelen, meer schrijven, nieuwe dingen uitproberen. Zo smaakt die nieuwsbrief die ik voor de Vakantiefietser maakte, eigenlijk wel naar een eigen nieuwsbrief. Waarom ook niet? Ik wil persoonlijk en zakelijk meer scheiden om me beter te kunnen richten op mijn zakelijke doelgroep. Dat ga ik hier op de site doorvoeren, maar daar ga jij als lezer niet veel van merken.

Kortom, met het schrijven van dit eindejaarsbericht heb ik alweer genoeg ideeën en energie opgedaan voor het nieuwe jaar. En als mijn gebroken been nou in 2019 nog verder hersteld is, kan ik in de loop van het jaar weer helemaal op 100% draaien! Op naar een mooi 2019 en dat wens ik jou natuurlijk ook toe!

Hoe mijn gebroken been stiekem een zegen is

14 december 2018 door Natalie Hensen 8 Reacties

Precies drie maanden zijn er vandaag voorbij sinds het ongeluk waarbij ik mijn been brak. Ik moest de afgelopen tijd het een en ander aanpassen aan mijn leven en mijn houding. Ik denk dat ik er als mens op vooruit ben gegaan; gek eigenlijk dat uit vervelende gebeurtenissen ook vaak weer mooie dingen ontstaan.

Huh, gebroken been?

Het kan zijn dat je het nieuws van mijn ongeluk helemaal gemist hebt, dus even de korte samenvatting: ik was in september met mijn vriend op bezoek bij vrienden in Leizpig, ging een rondje hardlopen (want ik zou met de Dam tot Damloop meedoen), kende de weg niet en stak ergens over waar het (achteraf gezien) niet handig was. Toen was het snel gebeurd: een auto reed mij aan. Resultaat: gebroken scheenbeen (zit nu een titanium pen in), gebroken kuitbeen (zit een titanium plaatje met schroeven op), gekneusde arm en (bleek later) waarschijnlijk een gekneusde of gebroken rib. Gevolg: een pittige en complexe operatie en acht dagen ziekenhuis voor de dokteren het aandurfden mij naar huis te laten reizen. Die acht dagen waren een waar avontuur; lees daarvoor mijn Twitter-draadje met dagelijkse updates van mijn belevenissen van toen.

En, hoe gaat het nu dan?

Nou, ik ben aan het revalideren (lees: ik doe elke dag oefeningen) en loop sinds kort zonder krukken. Ik fiets weer. En dat was het wel zo’n beetje. Ik kan niet wachten tot volleyballen en hardlopen weer tot de mogelijkheden behoren. Ik hoop dat het bot in mijn been weer een beetje aan elkaar aan het groeien is! Volgende maand worden er weer foto’s gemaakt om dat te bekijken. Daarnaast heb ik nog steeds een operatiewond die heel langzaam aan het helen is. Dat schijnt normaal te zijn omdat het onderbeen nou eenmaal een lastige plek is, waar veel spanning op de huid staat. En het was ook wel een wond qua grootte en diepte waar je u tegen zegt. Al met al is mijn been nog steeds in de herstelmodus en moet ik hem voldoende rust geven.

Dat klinkt allemaal vrij vervelend!

Ja, dat is het ook wel. Ik loop al veel te lang in dezelfde wijduitlopende broek omdat ik nog geen panty’s of maillots aan kan en dus mijn rokken en jurken niet. Elke week ga ik weer naar de apotheek om nieuw verband te halen voor mijn been terwijl ik elke week hoop dat het de laatste keer is dat ik daar naartoe moet. Ik heb nog lang niet het energieniveau dat ik voor het ongeluk had en moet dus keuzes maken in wat ik wel en niet kan doen op een dag en in een week.

Maar waarom is het dan een zegen?

Stiekem heeft het hele vooral voor mij ook iets positiefs opgeleverd. De belangrijkste zegen: ik leer steeds beter geduldig te zijn. Zo moet ik bijvoorbeeld geduld hebben met mijn lichaam, want het herstel duurt nou eenmaal lang. Daar kan ik wel boos of verdrietig over worden, maar dat helpt nergens voor. Het gaat nou eenmaal zoals het gaat. Ik kan niet rennen om een trein te halen, dus moet ik ruimer de tijd nemen voor vertrek en als ik dan alsnog een trein mis, dan is dat maar zo. Dan neem ik de volgende. Ik ben ’s avonds vaak moe en kan niet meer alles doen wat ik voorheen deed. Nou, dan duren dingen dus maar wat langer. Dat is dan maar zo.

Kwetsbaar

Wat ik ook heb geleerd: dat wij mensen ongelooflijk kwetsbare lichamen hebben. Die ene klap van dat blikken gevaarte had zóveel impact op mijn lichaam ondanks dat ik op dat moment superfit was. Ik kijk nu echt wel beter uit in het verkeer en neem minder risico; defensief in plaats van offensief. Dus als ik jou ook nog een les mag meegeven: zorg vooral met deze donkere dagen dat je zichtbaar bent in het verkeer en wees voorzichtig: een ongeluk zit écht in een klein hoekje.

The Next Web 2018: wat technologische ontwikkelingen betekenen voor je marketing

30 oktober 2018 door Natalie Hensen 1 Reactie

Kunstmatige intelligentie (AI) was de belangrijkste technologische ontwikkeling in de 2018-editie van The Next Web en veel van de marketingpraatjes draaiden dan ook om wat je allemaal kan met AI. Maar ook blockchain en zonne-energie kwamen nog even langs.

Eerder deelde ik al de algemene inzichten die ik opdeed tijdens het jaarlijkse tech- en marketingcongres The Next Web. Naast die inzichten leerde ik ook het een en ander over nieuwe producten en veranderde mogelijkheden van het bedrijven van marketing. Mede mogelijk gemaakt door technologische ontwikkelingen.

Hoe spot je echte consumententrends?

Heel interessant was het verhaal van David Mattin (Trendwatching) over consumententrends. Hoe weet je of een verandering ook echt een consumententrend is? Mattin gaf tips voor het herkennen van echte consumententrends. Als je trends ontdekt, kun je die gebruiken om erop in te spelen met je product of bedrijf. Een consumententrend is een verandering van denken, gedrag of verwachtingen van mensen waardoor je kunt bedenken: wat zullen mensen nu gaan doen? Mattin kijkt daarvoor naar innovaties in de markt en juist niet naar wat mensen zeggen dat ze willen. Het model dat hij hanteert, zegt dit:

New trends emerge when some change in the world unlocks a new way of serving a basic human need.

Basisbehoeften van de mens

De twee bouwblokken van trends zijn: verandering en basisbehoeften van de mens. De basisbehoeften van mensen veranderen niet zo erg. Trends gaan over het op een nieuwe manier dienen van die basisbehoeften. Door innovaties ontstaan nieuwe verwachtingen van mensen, want ze veranderen die mensen: ze krijgen nieuw gedrag, nieuwe gewoonten etc.

ElliQ en Gatebox helpen je aan gezelschap

Een voorbeeld: kunstmatige intelligentie, of AI. Dit is voor een deel al doorgedrongen in onze levens (denk aan Siri, Pokemon Go en chatbots) en ze maken ons leven beter. Volgens Gartner praten we in 2020 vaker tegen bots dan tegen onze echtgenoot. Onze relatie met deze nieuwe technologie verandert, want het gaat steeds meer voorzien in onze basisbehoeften, als gezondheid, advies, geruststelling en zelfs vriendschap en gezelschap. Dit laatste is dan ook de trend die Mattin ziet: van iets functioneels groeit AI naar virtueel gezelschap voor ons. Als voorbeeld hiervan noemt Mattin de robot ElliQ die ouderen helpt om verbonden te zijn met de wereld, vrienden en familie.

Denk deze ontwikkeling door naar waar het kan eindigen en je komt uit bij de Japanse Gatebox, die een apparaat ontwikkelen waarin je persoonlijke assistent zit, Azuma Hikari, een mangameisje. Bekijk het promotiefilmpje en verbaas je:

Wat moet je hier nou mee?

Maar het gaat niet om jouw gevoel na het zien van zo’n filmpje, zegt Mattin. Je moet deze innovatie onderzoeken. Dan zie je dat deze innovatie gebruik maakt van een recente verandering (AI) om een set van basisbehoeften van mensen op een andere manier te dienen. En dan moet je tot slot terug naar jezelf en wat jij kunt doen om in te spelen op deze trend.

Emoties zijn de toekomst

Het verhaal van Pamela Pavliscak (Change Sciences) sluit hier mooi op aan. In 2025 zijn we volgens Pavliscak aanbeland in het tijdperk van door machines leesbare emoties. Machines weten straks bijvoorbeeld waarom baby’s huilen. Robot Pepper (alweer gemaakt in 2014) weet nu al iets van emotie. En er is nu al een app, pplkpr, die jou kan vertellen welke personen je kalm, blij en geïrriteerd maken. Echt. Waar.

Pavliscak is optimistisch over deze ontwikkeling, want door het samenkomen van menselijke emotie en machines, zullen we intelligenter worden. Onze apparaten kennen ons straks beter dan onze familie ons kent. Ze neemt het ons overigens niet kwalijk als we sceptisch zijn over deze ontwikkeling.

Intensiveer de beleving met virtual, augmented of mixed reality

Virtual reality (VR), augmented reality (AR) en mixed reality (MR) zijn allemaal technische mogelijkheden om onze fysieke wereld te combineren met de virtuele/digitale. Met als doel om onze beleving te intensiveren. Met deze techniek heb je een complete digitale of virtuele wereld (VR), je hebt een virtuele laag over de fysieke wereld heen (AR) of er is een echte mix van virtueel en reëel (MR). VR bestaat volgens Alex Wills (R/GA) al best lang, maar het is nog steeds niet echt succesvol. In 2013 was de VR-bril Oculus Rift een doorbraak, maar zeg nou zelf: het ziet er toch best knullig uit, zo’n uit de kluiten gewassen skibril op je hoofd? Na de Oculus Rift werden de AR Kit van Apple en AR Core van Google ontwikkeld. Magic Leap (die met de virtuele walvis in de gymzaal) had uiteindelijk een echte doorbraak, alhoewel achteraf betwijfeld werd of niet alles in scène was gezet.

Nike zette in februari dit jaar de eerste stappen in de wereld van AR. Nike lanceerde toen namelijk een campagne voor de nieuwe Nike Air Jordan en dat deden ze via AR en Snapchat. Was je op een bepaalde plek op een bepaalde tijd, dan kon je niet alleen de beroemde basketballer Michael Jordan via een speciale Snapchat-lens bewonderen, maar ook kon je sneakers, de Air Jordan III Tinker bestellen. Je kreeg deze dezelfde dag nog bezorgd. De toekomst belooft een naadlozere overgang tussen digitaal en fysiek. Wills denkt dat vooral AR ons verder kan helpen, mits we een goede strategie bedenken.

Internet van de ogen

Ook David Rose (Warby Parker) was in zijn nopjes over de mogelijkheden van AR die we nu nog onbenut laten. Tegenwoordig kopen we vaak een telefoon vanwege de camerafunctie. Beeld is alles tegenwoordig. Machines kunnen met het ‘internet of eyes’ zoals Rose het noemde, veel werk van ons overnemen. Denk aan: planten in de gaten houden, koken, iets opzoeken, rijden en ons aankleden. Rose is een brillenverkoper en heeft nog een voorbeeld van het ‘internet of eyes’ zoals hij ‘m toepast. Bij het zoeken van een bril vraag je je af: past deze bril wel bij mijn gezicht? Om hier antwoord op te geven, combineert Rose data van mensen met hetzelfde soort gezicht die deze bril niet hebben teruggebracht.

Auto’s op zonne-energie

Onze eigen Lex Hoefsloot (Lightyear) vertelde over de solar car, oftewel een auto die via zonnepanelen op energie van de zon rijdt. Geen AI maar wel technologische vernieuwing. Al jaren doen Nederlandse teams (vanuit technische universiteiten) mee met de World Solar Challenge; ‘we’ wonnen deze in 2013, 2015 en 2017. Volgens Hoefsloot is het nu tijd voor de volgende stap. En dat is het beschikbaar stellen van de zonneauto voor het grote publiek. Goed voor het klimaat ook, want ze zijn 100 keer schoner dan gewone auto’s. In 2019 denkt hij een luxe sedan op de markt te kunnen brengen en de volgende stap is betaalbare stadsauto’s. En waarom niet ook deelauto’s. Ik ben benieuwd!

Muziek via blockchain?

De muziekindustrie is zwaar verouderd, aldus Benji Rogers (Dot Blockchain Media). Er is ook niet één muziekindustrie, want de wereld van het muziek maken (9% meer omzet) werkt totaal anders dan die van de gewone muziekindustrie (63% minder omzet). Wat op dit moment lastig is, is dat er geen centrale plek is waar je het eigenaarschap kunt nagaan van een muziekstuk. En daar komt blockchain om de hoek kijken. Deze technologie kan ervoor zorgen dat elk lied een eigen dashboard heeft. Met bijvoorbeeld versiegeschiedenis (inclusief remixes) en een chatmogelijkheid binnen het liedje (zoals op Soundcloud). Je zorgt dan dat alles dezelfde taal spreekt, dat de muziekindustrie transparant wordt. Klinkt interessant maar het lijkt me nogal een uitdaging om deze vastgeroeste muziekindustrie tot bewegen te krijgen.

Als je tot hier bent gekomen met lezen, proficiat! Dan heb je nu genoeg stof tot nadenken tot de volgende editie van The Next Web in 2019. Zie ik je daar?

The Next Web 2018: kunstmatige intelligentie wordt volwassen

22 juni 2018 door Natalie Hensen 1 Reactie

Hét tech- en marketingcongres van het jaar is in Nederland toch wel The Next Web. Op 24 en 25 mei was het weer zover en togen 15.000 mensen uit alle windstreken van Europa naar het Westerpark in Amsterdam. Tijd om nieuwe dingen te leren en inzichten op te doen!

De vijftiende editie van The Next Web was net als vorig jaar als een festival, en misschien nog wel meer dan ooit. Buiten was live muziek, waren er heel veel zitplekjes en eettentjes en het hielp natuurlijk ook dat de zon uitgebreid te zien was. En toch knaagde het.

Veel festival, weinig inhoud

Naar mijn idee was dit jaar te weinig nadruk gelegd op een goed inhoudelijk programma. Er waren maar weinig sprekers die in de luttele twintig minuten die ze hadden de diepte in gingen en trends en innovaties uit de doeken deden. Dat was waar ík naar op zoek was. En ik snap best dat dat niet voor alle bezoekers geldt; anderen zoeken er investeerders, willen hun start-up laten groeien of willen geïnspireerd worden door innovatieve producten. Misschien ben ik wel een te kleine doelgroep geworden voor dit festival. Jammer!

Toch: inzichten!

Ondanks het beperkte inhoudelijke programma heb ik toch een aantal inzichten opgedaan die ik graag met je wil delen. Laat ik met de schaduwzijde van de huidige technologische stand van de wereld beginnen. Dan kunnen we optimistisch eindigen.

De schaduwzijde

De nadelen van de huidige technologische ontwikkelingen die voorbijkwamen tijdens dit congres, in het kort: er is teveel data, de algoritmes die bedrijven gebruiken, zijn bevooroordeeld en online bedreigingen en manipulatie waren tot nu toe kinderspel.

Industrialisatie van online bedreigingen

Emily Ortin (Darktrace) schetst een vrij pessimistisch beeld van het constant veranderen en steeds geavanceerder worden van online bedreigingen. We zitten nu in de industrialisatiefase van de online bedreigingen; de ontwikkelingen gaan razendsnel. Denk aan datalekken, gestolen data, maar ook hacks met nog kwaadwillender motieven. Ook gaat het steeds vaker om geautomatiseerde bedreigingen zodat je geen tijd hebt om een verdediging op te zetten. Ransomware (dat komt via die mensen van ‘Microsoft’ die je bellen over je computer bijvoorbeeld en deze dan ‘gijzelen’ voor geld) is nog maar het topje van de ijsberg van wat mogelijk is.

We moeten meer vertrouwen inbouwen

Met al die met internet verbonden apparaten (‘internet of things‘) zijn er zoveel meer mogelijkheden gekomen voor hackers. En nog beangstigender: een hacker die inbreekt in een systeem om schade op de lange termijn te veroorzaken. Bijvoorbeeld door wijzigingen in de data aan te brengen zodat de eigenaar niet meer weet welke van zijn data nog te vertrouwen is. Alles of niks kan aangepast zijn; het bedrijf kan opnieuw beginnen met opbouwen. Je moet dus op computersnelheid kunnen reageren op bedreigingen. Daarom moeten we meer automatiseren. Daarbij moeten we meer vertrouwen in machines inbouwen.

Trollen en nepnieuws anno 2018

Bots en fake news waren volgens Camille Francois (Graphika) nog maar kinderspel. De manipulatie gebeurt tegenwoordig veel geavanceerder. Trollende socialmedia-accounts lijken echter dan ooit, zoals die van Jenna Abrams eind 2017 uitwees. Zogenaamde keyboard kids geven input voor wat die nepaccounts moeten tweeten.

Het nepnieuws zorgt er nu zelfs voor dat mensen in actie komen, de straat op gaan. Er is sprake van lastercampagnes en overheden helpen daar zelfs (onbedoeld) bij waardoor een kwestie vergroot wordt. ‘Patriotic trolling’ is door de staat gesponsorde intimidatie die kan uitmonden in lastercampagnes tegen kritische mensen. Dit alles gaat verder dan wat acties van ‘Rusland’; er is een wereldwijde markt voor. Dus als je nog een lucratieve baan zoekt…

Lichtpuntje: social media worden ook ten goede gebruikt door veel mensen, om hun stem te laten horen en gebruik te maken van hun democratische rechten. Laten we dat vooral blijven doen.

Controle van algoritmes nodig

Steeds meer maken systemen, machines, data, algoritmes, deel uit van ons leven. En dat brengt ook problemen met zich mee. Volgens Sander Klous (KPMG) moeten we nu kiezen tussen óf een veilig systeem óf privacy voor de gebruiker. Die twee lijken elkaar nu uit te sluiten in allerlei apparaten en apps. Dat zou niet nodig moeten zijn want we willen allebei. En het is ook niet nodig; er komen systemen aan die én veiligheid én privacy bieden. Klous pleit voor onafhankelijke derde partijen die de gebruikte algoritmes controleren op die twee aspecten. Zoals KPMG dus.

We kunnen niet omgaan met beschikbare data

Alles is data, volgens James Whittaker (Microsoft). En we hebben er problemen mee, want er is veel te veel data. Veel bedrijven kunnen er niet mee omgaan, zoals producenten van televisies. Tv’s zijn lang niet zo ‘smart’ als de belofte doet geloven. Er hadden allang televisies kunnen zijn die jou aanbevelingen kunnen doen wat je zou kunnen kijken, want het is immers meetbaar wat je hoe lang kijkt. Het antwoord zit in de data. De hele wereld kan gereduceerd worden tot data: mensen, plaatsen en dingen. Maar we doen er dus nog te weinig mee.

De zonzijde

Om de wereld en deze blog een beetje in balans te houden, is het nu tijd voor de zonnige kant van de technologische ontwikkelingen waar we mee te maken hebben. Moeten we bang zijn voor kunstmatige intelligentie? Misschien valt dat wel mee. Is de toekomst nog te fixen? Misschien wel. Kan al die dataverzameling en algoritmes ook daadwerkelijk bijdragen aan de wereld? Zeker weten. Wordt het allemaal een fantastische gemixte realiteit straks? Als het aan Kevin Kelly ligt, wel.

Nieuwe definitie van mensheid nodig

Alix Rübsaam (Amsterdam School for Cultural Analysis) is filosoof en gaat in op wat veel mensen zoals Andrew Keen roepen: kunstmatige intelligentie is een grotere bedreiging voor de mensheid dan klimaatverandering. Maar wat is die mensheid dan? Er blijkt een verband te zijn tussen het beeld dat we van onszelf hebben en de staat van de technologie. Computers en software zijn de belangrijkste technologie van de 21e eeuw. In onze taal komt dat terug. We zeggen bijvoorbeeld dat we iets niet hebben opgeslagen of hebben het over de verbindingen in onze hersenen. We denken als het ware dat we computers zijn. Dit is door de eeuwen heen gebruikelijk geweest. Die nieuwe technologie, in deze tijd zijn dat de computers, wordt als bedreigend ervaren omdat ‘ze’ slimmer zijn dan wij. Maar wij zijn helemaal geen computers!

Of we bang moeten zijn voor kunstmatige intelligentie of niet, vertelt het verhaal niet. Maar wel: kunstmatige intelligentie is in elk geval een bedreiging voor onze huidige definitie van de mensheid. Relativerend!

Hoe de toekomst te fixen

Mijn favoriete azijnpisser, Andrew Keen, was ook op The Next Web en zijn pleidooi was verrassend minder pessimistisch dan wat hij voorheen riep (ik schreef al eens een blog over Andrew Keen). Zo zei Keen in 2007 al dat internet ons niet verbonden en gelukkig zou maken. In 2012 schreef hij dat sociale netwerken helemaal niet sociaal zijn. En in 2015 schreef hij dat de huidige internetarchitectuur alleen voordelig zou blijken voor een paar grote bedrijven. Hij heeft best wel een beetje gelijk gekregen, al ligt het er maar aan met welke bril je kijkt. In zijn nieuwste boek, ‘How to fix the future’, legt Keen uit hoe we allerlei problemen die nu ontstaan (zijn) (online pesten, privacy, economische ongelijkheid, banencrisis), kunnen oplossen. Volgens hem zijn er vijf strategieën nodig:

Sociale verantwoordelijkheid van bedrijven: zorg dat technologie ons helpen
Competitieve innovatie tussen bedrijven
Consumenten moeten bewustere keuzes maken online en betere producten eisen
Kinderen leren over de nieuwe wereld van algoritmes en hoe zij het kunnen verbeteren
Overheidsregulatie, maak bedrijven als Google en Facebook verantwoordelijk (hij noemde de GDPR als goed voorbeeld)

Het moet nu gebeuren want over 25 jaar is het te laat.

Soms kan dataverzameling mensen echt helpen

We komen niet vooruit zonder dataverzameling. Maar welke kant op? Volgens Kodi Foster (Viacom) en Sashka Rothchild (Stnby) zijn ze in Silicon Valley een beetje de weg kwijt. Ze lossen de verkeerde problemen op omdat de mensen die daar werken niet representatief zijn voor de wereld, er heerst een monocultuur. Foster en Rothchild bewijzen dat het ook anders kan.

VS: drugsprobleem door eenzaamheid

Rothchild constateerde dat eenzaamheid een belangrijke factor is in bijvoorbeeld het levensgrote drugsprobleem in de Verenigde Staten, zeker in de landelijke gebieden. Zij combineerde dit gegeven met vier ontwikkelingen:

Berichtenplatforms vormen het centrum van ons digitale leven
Nuttig zijn is belangrijk geworden voor een merk
Mensen verwachten tegenwoordig directe, gepersonaliseerde service
Binnenkort zal er geen menselijke interactie meer nodig zijn tussen consument en merk

Rothchild wilde een platform of technologie vinden waarmee een verbinding tussen mensen mogelijk is. Foster kon dat bieden met een geavanceerde chatbot. Het systeem checkt hoe het met je gaat, leert van wat voor persoon jij bent en geeft inzicht op het juiste moment.

De menselijke machine

Dit verhaal sluit mooi aan op dat van Carolyn Rodz die pleit voor het menselijker maken van machines. We zijn steeds meer gewend om machines te vragen ons te helpen. Het helpt als dat op een menselijke manier kan. De algoritmes hebben vooroordelen, een steekproef bevat niet de juiste representatie. Technologie kan de stereotypen versterken die we al hadden. We zien een gefilterde versie van het internet. Dat terwijl kunstmatige intelligentie onze toekomst gaat bepalen. Rodz ziet de oplossing in de user interface. Ze gaf het simpele voorbeeld van haar website Hello Alice, bedoeld om ondernemers met elkaar in contact te brengen. Toen de tekst van de knop ‘get connected’ veranderde in ‘Alice, introduce me’, werd deze veel vaker aangeklikt. Ongelooflijk dat woorden en zelfs kleuren bepaalde groepen al kunnen uitsluiten.

De belofte: The Mesh

De grootste positivo van allemaal was Kevin Kelly (Wired) die de wereld ziet als één grote machine waarin we leven. Alles is verbonden met elkaar. Kelly noemt deze nieuwe online wereld The Mesh. Mixed reality speelt hier ook een grote rol in: iets virtueels zien en ermee interacteren in de echte wereld. De mogelijkheden zijn oneindig.

Zo kun je bijvoorbeeld van een vliegtuigmotor een digitale tweelingbroer maken die gelinkt is aan zijn echte broertje waardoor je gemakkelijker reparaties kunt uitvoeren. Die doe je dan op de digitale versie maar ze hebben uitwerking op de echte. Straks kan alles een digitale tweelingbroer hebben. Dit alles is op dit moment nog moeilijk te realiseren (maar er wordt aan gewerkt). In Japan maakte een onderzoeker een filmpje om te laten zien hoe zo’n wereld eruit ziet, waarin virtuele dingen een informatie overlappen met de echte wereld.

Een mooi voorbeeld van mixed reality die nu al wel mogelijk is: de walvis in de gymzaal die in 2016 in het nieuws kwam (of was dat nou juist nepnieuws?).

Tot slot

De belangrijkste leerpunten die mij zijn bijgebleven van het hele congres:

Laten we nieuwe technologieën vooral inzetten om de wereld een beetje beter te maken.
Laten we de vooroordelen uit de algoritmes, kunstmatige intelligentie en systemen in het algemeen halen en zo wat meer vertrouwen geven aan de gebruikers.
Online criminaliteit is echt een groot en verder groeiend probleem en het is een constante oorlog, een kat-en-muisspel. Het is potentieel ontwrichtend voor hele naties en samenlevingen.
We moeten ons meer bewust worden van de problemen en kansen van technologische ontwikkelingen.
De overheid kan een grotere rol spelen in alle bovenstaande punten, want: de tijd van experimenteren is nu wel voorbij. Het is tijd voor serieuze toepassing van de technische mogelijkheden als kunstmatige intelligentie.

Deze blog verscheen eerst op 42bis.nl.

Op Facebook blijven en toch veilig? Dat kan!

3 mei 2018 door Natalie Hensen 4 Reacties

Het kan je niet ontgaan zijn: het tumult van de laatste weken over Facebook. Facebook, een van de miljardenbedrijven die zijn centen verdient met ónze data. Data waarmee Facebook advertenties verkoopt. Stel nou dat je net als ik wél op Facebook wil blijven, maar dan wel zo veilig mogelijk. Daar geef ik je in deze blog tips voor.

In maart dit jaar kwam via onderzoek van The New York Times en The Observer of Londen aan het licht dat het Britse bedrijf Cambridge Analytica gegevens over 50 miljoen Facebook-gebruikers in handen had. Dit hadden ze (in 2014 al) verzameld via de app ‘This is your digital life’. Je weet wel, zo’n leuke app waarin je bijvoorbeeld te horen krijgt op welke beroemdheid je lijkt, nadat je allerlei persoonlijke vragen hebt beantwoord. Het venijn zat ‘m erin dat niet alleen de gegevens van de app-gebruikers maar ook die van diens vrienden werden binnengehaald. Plus dat het bedrijf had aangegeven dat ze de gegevens verwijderd hadden maar dit niet het geval bleek te zijn.

#deletefacebook en #byebyefacebook?

De verzamelde data werden gebruikt als input voor het manipuleren van Amerikaanse kiezers bij de presidentsverkiezingen van 2016. Ook de Britten werden gemanipuleerd bij het Brexit-referendum. Hoe meer een bedrijf over je weet, hoe beter het kan inschatten waar je gevoelig voor bent. Ik ben blij met de ophef. Nu dringt het tot veel mensen door dat hun privacy waardevol is en dat ze er zélf voor een groot deel controle over hebben. Veel mensen overwegen om hun Facebook-account op te zeggen of hebben dat gedaan. Mede dankzij de oproep #byebyefacebook van Arjen Lubach in zijn programma (uitzending 8 april 2018).

Ik overweeg dat niet, ondanks mijn bezorgdheid over mijn privacy.

Redenen om op Facebook te blijven

Zoals veel anderen ben ik een kritisch gebruiker van Facebook. Ik zou het eigenlijk liever niet gebruiken, maar ik kan niet zonder. Dat heeft Facebook dus slim gedaan. Ik vind de algoritmes waarvan Facebook gebruikmaakt, bloedirritant, want ik mis daardoor een hoop relevante berichten van vrienden. Ook vervelend: het eindeloos scrollen en het telkens verversen van mijn tijdlijn. Ik kan soms moeilijk een bericht weer vinden dat ik net nog gezien had. Weinig redenen om een tevreden gebruiker te zijn dus. Wat maakt mij toch afhankelijk van Facebook? Nou, een rits buitenlandse vrienden, geen fan zijn van bellen, een grote (schoon)familie en, niet onbelangrijk, ik gebruik het in mijn werk. Ik verwacht dat Facebook het privacy-issue vanaf nu anders gaat aanpakken. Hun imago heeft een flinke deuk opgelopen en dit moeten ze herstellen om nog een goedlopend bedrijf te blijven. Wie weet hoeveel beter het gaat worden!

Los van Facebook’s eigen plannen, kun je zelf ook het een en ander doen om veiliger te internetten. Want dit hele privacyverhaal gaat natuurlijk niet alleen over Facebook. Elk gratis platform dat we gebruiken, handelt in onze data. Goed om je bewust van te zijn, maar geen reden om helemaal niets meer online te doen.

Hoera! De nieuwe AVG komt eraan!

Een lichtpuntje voor onze privacy is de nieuwe Algemene Verordening Gegevensbescherming, die door Europa wordt opgelegd per 25 mei aanstaande. Alle bedrijven in Europa moeten zich daaraan houden en doen ze dat niet, dan riskeren ze een boete. Het houdt behoorlijk ingrijpende wijzigingen in voor hoe een bedrijf met persoonsgegevens van klanten en relaties mag omgaan. Je moet je bijvoorbeeld kunnen verantwoorden waarom je welke gegevens verzamelt en vastlegt en hoe je zorgt dat die gegevens beschermd blijven. En je mag niet méér verzamelen dan strikt noodzakelijk is voor je bedrijfsvoering. Maar, ik moet nog maar zien hoe goed bedrijven zich zullen houden aan de nieuwe wetgeving en hoe goed erop gecontroleerd gaat worden.

Tips voor veiliger internetten

Ik ga je een aantal tips geven waarmee jij je privacyniveau weer een stukje kunt opschroeven. Deze lijst is niet uitputtend en ik wil me geenszins voordoen als privacygoeroe. Ik ben zelf namelijk ook geen heilige en er zal vast veel te veel van mij bekend zijn bij bedrijven. Ik heb wel een aantal maatregelen genomen die ik graag met jou deel, zodat ook jij iets kunt verbeteren aan je privacy.

1. Stel je privacyinstellingen strenger in

Elk socialmediakanaal heeft privacyinstellingen. Zo ook Facebook. Denk eens na over wie wat van jou kan zien. Wil je dat elke willekeurige persoon al jouw foto’s, vrienden en berichten kan zien? Wil jij heel graag specifiek op jou gerichte advertenties zien op Facebook? Loop je instellingen een keer in de zoveel tijd door om te bekijken of het nog naar je zin is. De Consumentenbond heeft in elk geval handige instructies gemaakt voor Facebook. Ook LinkedIn, Instagram en welk socialmediakanaal je nog meer gebruikt, heeft privacyinstellingen die je kunt aanpassen.

Op de meeste moderne smartphones kun je bij de instellingen per app bepalen welke toestemmingen je afgeeft. Bijvoorbeeld toestemming tot het inzien van je contactenlijst of je camera. Onder sommige kom je niet uit omdat anders de app het niet doet. Zo moet je Instagram wel toegang geven tot je camera en opslag, anders kun je geen foto’s posten. Maar waarom zou je Facebook bijvoorbeeld toestemming geven tot je locatie? Nergens voor nodig! Uitzetten die hap. Ook bij deze apps is het verstandig om een keer in de zoveel tijd ze allemaal door te lopen. Als je een toestemming teveel uitzet, word je daar vanzelf op gewezen als je de app weer opent en kun je de toestemming opnieuw geven.

2. Deel niet meer persoonlijke gegevens dan nodig

Heel veel webshops stellen je privacy niet zo hoog in het vaandel en vragen véél persoonlijk informatie als je iets wil bestellen. Sommige vragen om je geboortedatum… echt?! En een telefoonnummer? Ik wil helemaal niet gebeld worden (het komt namelijk nooit gelegen), stuur maar een e-mail. De beste webshops zijn die waarvoor je geen account hoeft aan te maken. Daar worden je adresgegevens alleen gebruikt voor het opsturen van het pakketje. Als ik iets móet invullen omdat ik anders niet verder kom in het formulier, vul ik nepgegevens in, bijvoorbeeld neptelefoonnummer, 06-123456789. Heel zielig eigenlijk voor degene van wie dat nummer is, maar ja. Soms geef ik ook niet mijn volledige naam. Het bedrijf heeft tenslotte genoeg aan mijn adres om het pakketje te kunnen bezorgen. Als het bedrijf vervolgens gehackt wordt, ligt maar een deel van mijn data op straat.

De tip is kortom: bedenk op elke site waar om jouw gegevens wordt gevraagd: wat deel ik eigenlijk met wie en wil ik dat wel? Kan ik ook wegkomen met minder? Vaak wel!

3. Gebruik meerdere mailadressen met unieke wachtwoorden

Wil je je veiligheid verder opschroeven, dan kun je ervoor kiezen om voor elke website waar je gegevens moet invullen, een apart mailadres met apart wachtwoord aan te maken. Je kunt dit natuurlijk doen bij Google (Gmail), Yahoo of Microsoft (Hotmail), maar die bedrijven verzamelen en handelen in jouw data en zijn geïnteresseerd in waar jij je aankopen doet. Er zijn ook betaalde maildiensten die hele andere interesses hebben, die niet aan jouw persoonlijke gegevens geld verdienen. Het kost wat, maar dan heb je ook wat: privacy. Heb je een eigen website, dan kun je bij je hostingbedrijf vaak meerdere mailadressen aanmaken die niks extra’s kosten. Je kunt het jezelf nog iets makkelijker maken door alle mailboxen naar één box te laten doorsturen. En je weet natuurlijk allang dat je veilige wachtwoorden moet kiezen!

Alhoewel deze werkwijze de voorkeur verdient, vind ik het op dit moment teveel moeite en pas ik het dus niet toe.

4. Log altijd uit na gebruik

Ben je klaar met je account? Log dan uit. Ja, je moet dan wat meer moeite doen, maar het is écht veel veiliger. Facebook, Google en Microsoft volgen je internetactiviteiten namelijk als je ingelogd blijft op hun accounts. Wat ze precies kunnen verzamelen, is mij onduidelijk. En zelfs als je bent uitgelogd, ben je niet helemaal veilig. Ze kunnen je namelijk herkennen aan de combinatie van je browser, monitorgrootte, hostingbedrijf en nog een paar kenmerken. Tenzij je in een andere browser verdergaat (bij tip 6 meer over browsers). Bij Google kun je instellen dat het bedrijf je niet mag volgen na uitloggen. Ook kun je je afmelden voor Google’s metingen van webstatistieken, Google Analytics. Google had blijkbaar eerder door dan Facebook dat privacy echt nog wel een issue ging worden.

Je kunt het in- en uitloggen makkelijker maken door een wachtwoordentool als KeyPass of Lastpass te gebruiken waardoor je vervolgens ook snel weer ingelogd bent, met een druk op de knop.

Op mijn computer houd ik me strikt aan dit regime van in- en uitloggen en gebruik ik een wachtwoordentool. Maar op mijn smartphone vind ik het alweer lastiger om iedere keer uit te loggen en daarna weer te moeten inloggen in mijn apps. Daar is snelheid blijkbaar veel belangrijker dan veiligheid. Ik overweeg nog om in elk geval de Facebook-app van mijn telefoon te halen en voortaan Facebook open te hebben in een privévenster van een browser waar ik verder geen andere tabs in open. Dan heb ik het toch snel bij de hand en dan kan Facebook iets minder van mij volgen. Misschien ook iets voor jou?

5. Log nooit ergens in met je socialmedia-account

Lekker makkelijk hoor, om op een andere site gebruik te maken van je Facebook- of Gmailaccount, hoef je niet wéér een nieuw account aan te maken. Het betekent wel dat het account waarmee je inlogt, weer meer informatie over je heeft. En dat jouw Facebook-gegevens ook weer gedeeld kunnen worden met de site waarop je inlogt. Maak dus toch maar een apart account aan en sla je unieke wachtwoord op via een wachtwoordentool. Spreid je kansen!

6. Surf via een privévenster en gebruik meerdere browsers

Ken je dat, dat je een jurk bekijkt en dat die jurk je vervolgens overal op internet achtervolgt? Wil je niet door advertenties gevolgd worden? Gebruik dan tijdens het online shoppen een privévenster van je browser. Onder het menu in je browser kun je meestal kiezen voor een normaal venster of een privévenster. En wissel af in het gebruik van je browsers. Ikzelf gebruik afwisselend Firefox, Opera en Chrome. Deze zijn ook voor je smartphone beschikbaar.

Ik open Facebook op mijn computer meestal in een privévenster van een van de genoemde browsers waar ik op dat moment verder niks anders mee doe. Firefox heeft tegenwoordig een zogenaamde containerplugin (momenteel alleen voor de computer) beschikbaar, waarmee je zorgt dat Facebook als het ware niet buiten het tabblad met Facebook kan kijken. Je kunt dus veilig andere sites bezoeken met je browser zonder dat Facebook kan meekijken. Handig! Die komt er bij mij direct in.

Je kunt nog veel meer doen voor je privacy. Zoals gezegd is mijn lijstje niet uitputtend, maar wel een goed begin. Google zelf bijvoorbeeld eens op ‘privacy instellingen’ en je vindt allerlei sites die je daarbij kunnen helpen. Kies wel betrouwbare sites uit waar je je informatie vandaan haalt! Bijvoorbeeld deze.

Afbeeldingen via AJ Cann, Anthony Guintano, Juan Antonio Usero Canová, Julie Jordan Scott, Mark Burnett, Hans-B. Sickler en Holly Victoria Norval.

Online manipulatie: wat jij daarover moet weten

19 februari 2018 door Natalie Hensen 6 Reacties

We worden dagelijks geconfronteerd met nepnieuws en kijken er al niet eens meer van op. Maar online manipulatie gebeurt ook veel subtieler en zorgt voor een ‘nieuwe waarheid’. Hoe zit dat en wat doen we eraan?

Steeds meer word ik me bewust van het bestaan van online manipulatie. En dan bedoel ik niet de irritante en overduidelijke banners op webpagina’s. Ook niet de jassen die je na een zoektocht blijven achtervolgen online. En ook niet het nepnieuws dat via onder andere social media als Facebook verspreid wordt. Ik bedoel manipulatie van de waarheid. Onderzoek X over onderwerp A toont B aan, maar onderzoek Y over onderwerp A toont C aan. Welke van de twee is nou de waarheid? Het blijkt mogelijk om te sturen op waar jij op uitkomt in jouw online zoektocht naar de waarheid.

Windmolens op zee

Stel, je wilt de discussie die in Nederland regelmatig de kop opsteekt over het plaatsen van windmolens op zee, uitpluizen. Wat zijn de standpunten van voor- en tegenstanders en wat komt er uit wetenschappelijk onderzoek op dit onderwerp? Je gaat aan de slag in een zoekmachine met bepaalde zoekwoorden. En stel nu dat je een lobbyist bent vóór windmolens. Je kunt vooraf al bedenken welke zoektermen mensen zullen gebruiken die willen uitzoeken hoe het precies zit met die windmolens op zee. Dan kun je er ook voor zorgen dat op die zoektermen bepaalde resultaten hoog in de zoekresultaten verschijnen. Zoekresultaten die jou als lobbyist goed uitkomen. Dit is mogelijk en gebeurt ook op dit moment. Hoe?

SEO in optima forma

Het antwoord op de hoe-vraag is niet eenvoudig te geven. En is voor een deel ook nog schimmig, onbekend. Je moet er uitstekende kennis van zoekmachines en zoekmachineoptimalisatie (SEO) voor hebben. Hoe zorg je ervoor dat jouw webpagina goed scoort? Zoekmachines zoals Google willen graag relevante informatie bieden aan gebruikers. Elke (goede) online marketeer en communicado weet hoe het werkt: je maakt je webpagina relevant door waardevolle content aan te bieden die aansluit bij wat de gebruiker zoekt. Het helpt daarbij als relevante andere websites naar jouw webpagina linken op de juiste termen (= linkbuilding). Je kunt als online manipulator deze relevante websites verzamelen en er reacties op achterlaten die linken naar jouw webpagina. Zoekmachines nemen die linkjes mee in de waardering van jouw content.

Een uitgestippeld kruimelpad

Nepnieuws bedoeld om je mening te beïnvloeden is vergeleken met deze SEO-methodiek kinderspel. Het gaat namelijk om echte wetenschappelijke onderzoeken en wie ben jij om die in twijfel te trekken? Alleen heeft iemand voor jou bepaalt welke van die onderzoeken jij vindt met je zoekopdracht. Er is voor jou als het ware een kruimelpad uitgestippeld. Want je bent voorspelbaar in je zoekopdrachten. Een compleet beeld krijgen van windmolens op zee was nog nooit zo moeilijk! En stel nou dat jij een journalist bent van een groot mediabedrijf dat over dit onderwerp een gebalanceerd artikel wil schrijven. Ik wens je veel succes.

Wat doe ik eraan?

Nou, niet veel helaas. Bedrijven en organisaties betalen waarschijnlijk grof geld voor het manipuleren van jouw zoekresultaten en jij hebt daar geen zicht op. Je moet je dus altijd afvragen bij een zoekopdracht: ben ik nu gemanipuleerd? De advertenties die je bovenaan ziet staan, zijn overduidelijk betaalde zoekresultaten, maar de subtiele manipulatie zie je niet. Een maatstaf om aan te houden: hoe groter het maatschappelijke of politieke of economische belang, hoe groter de kans dat er sprake is van online manipulatie. Het is de nieuwe waarheid waarmee we moeten leven. Bewustwording van het feit dát je beïnvloed wordt online, is in elk geval een eerste stap.

Meer weten over online manipulatie en de nieuwe waarheid? Luister dan de podcast (39 min.) hieronder die Kim Dik en ik voor Savvy Ladies opnamen met expert op het gebied van online beïnvloeding, Peter van der Graaf van Booming.

Plaatje via Kin Lane.

Webgrrl in 2017: meer balans!

31 december 2017 door Natalie Hensen 4 Reacties

Alweer een jaar voorbij en dus tijd om terug te kijken naar mijn zakelijke jaar 2017. In deze blog sta ik stil bij wat ik heb gedaan en wat ik ervan vond. En hoe ik ga zorgen dat 2018 een nóg leuker jaar wordt!

Nieuwe traditie: aan het einde van het jaar terugkijken naar welke avonturen ik dat jaar met mijn bedrijf heb beleefd. In 2016 begon ik daarmee en nu is het tijd voor de editie over 2017. Het was een overzichtelijker jaar dan 2016: ik deed een paar grote opdrachten, weinig daaromheen, vond enige balans in privé en werk. Maar ik constateer ook dat het nog beter kan.

Grote opdrachten

In 2016 ontdekte ik dat ik ad interim-werk leuk vind. Je springt in op een afdeling met een concrete opdracht waarmee je de organisatie verder helpt. Je bent dan vooral bezig met je expertise delen en concrete resultaten boeken. Ondertussen neem je een kijkje in de keuken van de organisatie en leer je zelf ook weer. Je bent wel betrokken bij wat er gebeurt op een afdeling en in een organisatie, maar niet te veel.

Grote opdracht bij ZonMw

In 2017 liep de opdracht bij ZonMw, die eind 2016 startte, nog door. Ik werkte daar als medewerker social media. De opdracht hield in het op poten zetten van de monitoring voor social media. Daarnaast heb ik workshops gegeven en veel geadviseerd over socialmediacontent. De communicatieadviseurs en redactieleden konden na mijn vertrek nog betere content voor social media verzorgen. Uiteindelijk vonden ze een nieuwe vaste medewerker social media waardoor mijn diensten overbodig werden in mei.

Grote opdracht bij gemeente Zaanstad

Vanaf half augustus ging ik aan de slag bij de gemeente Zaanstad, als contentspecialist of senior redacteur of geef het beestje maar een naam. Mijn taak: het verzorgen van content (krant, nieuwsbrief, websites, social media, intranet) voor de communicatieadviseurs van het stedelijk domein. Onder dit domein valt een aantal onderwerpen waar een gemeente mee te maken heeft, zoals gebiedsontwikkeling, milieu, verkeer, economie en de omgevingswet. De opdracht zou aan het einde van het jaar aflopen, maar is verlengd in 2018.

Kleinere opdrachten

Een opdracht die al sinds de start van mijn ondernemerschap doorloopt, is het communitymanagement wat ik doe voor de Vakantiefietser. Het houdt in dat ik gemiddeld drie uur per week besteed aan het verzamelen en inplannen van content voor de Facebook-pagina. Daarnaast schrijf ik ook mee aan content voor op de website. Het is een mooie vaste klus die ik graag weer wil verlengen in 2018, ook omdat de pagina steeds beter loopt. En dat zónder één enkele advertentie. Daar krijg je energie van!

Verder schreef ik in de eerste helft van 2017 nog een commerciële blog bij Content Collective, over het steeds meer op elkaar lijken van socialmediakanalen. Het waren geen opdrachten maar betekenden wel een flinke tijdsbesteding in 2017: het bezoeken van en bloggen over The Social Conference, The Next Web en Digital Marketing Live.

Vrije tijd

Misschien is het je tijdens het lezen opgevallen dat ik tussen mei en augustus geen grote opdracht had. Tijd voor de balans die ik mezelf voorgenomen had dus! Mijn tempo ging inderdaad een tandje naar beneden. Ik bezocht vrienden aan wie ik me nog net niet opnieuw moest voorstellen, begon een cursus en werkte aan een socialmediagids voor op mijn website. En nee, die is nog niet af en die cursus ook niet. Ondertussen hield ik stevig contact met detacheringsbureaus die allerlei leuke opdrachten hadden. Hoe verder in de zomer we kwamen, hoe minder opdrachten er open stonden. En toch had ik opeens per half augustus een nieuwe opdracht. En dan moet je weer even schakelen: het tempo gaat weer omhoog, alles wat je ook nog had willen doen, gaat op de lange baan. Maar mijn vakantie bleef wel staan!

Balans? Kan nog beter!

Mijn voornemen voor 2018 is nóg strenger te zijn in het selecteren van de grotere interimopdrachten en dan vooral het aantal uren. Ik heb naast die kantooruren nog zoveel andere uren die ik elke week maak (boekhouding, acquisitie, website, etc.) dat ik al snel overvol raak. En ik wil flexibeler zijn, vaker met mijn taalmaatje en familie/vrienden kunnen afspreken, maar ook open kunnen staan voor nieuwe kortlopende klussen. Meer blogs kunnen schrijven. Mezelf verder kunnen ontwikkelen.

Mijn voornemen voor 2018 is dus eigenlijk gelijk aan die van 2017: nóg meer balans tussen werk en alle andere belangrijke zaken in mijn leven. Op naar een mooi 2018 en dat wens ik jou natuurlijk ook toe!

Foto van Susanne Nilsson.

De overheid mag jouw surfgegevens voortaan 3 jaar bewaren. Tenzij je nú iets doet

9 oktober 2017 door Natalie Hensen 3 Reacties

De nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, ofwel de sleepwet, gaat veel te ver en is gevaarlijk voor ons allemaal. Kom in actie!

Vanaf januari 2018 krijgt de overheid meer mogelijkheden om online communicatie te onderscheppen. Hiermee kunnen we een inhaalslag op het gebied van cybercriminaliteit maken. Maar vervolgens mag de overheid straks álle online communicatie opslaan van íedereen, niet alleen maar van verdachten. Daar komt dan ook de bijnaam sleepwet vandaan.

Waarom een nieuwe wet?

In april 2016 lekte het wetsvoorstel voor de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten uit en kwam er veel kritiek vanuit diverse hoeken. Desondanks zette het Kabinet door en in januari dit jaar heeft de Tweede Kamer deze wet aangenomen. De Eerste Kamer nam deze wet vervolgens in juli aan en hij moet per 1 januari 2018 ingaan. De vorige wet voldeed niet meer voor het huidige internettijdperk dus werd deze nieuwe wet gemaakt. Om inlichtingen- en veiligheidsdiensten slagvaardiger te maken.

Massasurveillance

De Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017 heeft de bijnaam ‘sleepwet’ gekregen en dat is niet zomaar. Met deze wet is het mogelijk om alle online communicatie van iedereen binnen te halen en op te slaan: van jou en vele andere onschuldige burgers. Massasurveillance dus. En dat is nog niet eens alles: ze mogen het drie jaar lang opslaan en delen met andere buitenlandse diensten. Dat gaat veel te ver. En dat is precies het probleem met deze wet.

Wat is erop tegen?

Wij hebben in Nederland in de grondwet vastgelegd dat eenieder recht heeft op privacy, zogezegd het recht om volledig jezelf te zijn, zonder dat anderen er een oordeel over kunnen vormen. In 2012 tekenden de leden van de Europese Unie een verdrag van fundamentele rechten. Artikel 8 daarin gaat expliciet over bescherming van persoonlijke gegevens. Het is dus kortom best belangrijk. Een fundamenteel mensenrecht. De nieuwe wet die de inlichtingen- en veiligheidsdiensten moet helpen, helpt dit recht af te breken. En wat is daar dan zo gevaarlijk aan? Want ik heb toch niets te verbergen?

Goud voor hackers

Het probleem zit ‘m in het opslaan van jouw gegevens. De Nederlandse overheid wordt met deze wet in een klap verantwoordelijk voor het veilig stellen van een gigantische bak aan persoonlijke gegevens. En maakt zich daarmee gewild doelwit voor staatshackers en internetcriminelen. Hoe meer partijen en mensen bij jouw data kunnen, hoe groter de kans dat het in verkeerde handen komt. De grootste organisaties ter wereld kunnen niet voorkomen dat er data lekt. Denk aan gehackte bedrijven Sony en LinkedIn. Maar ook inmiddels beroemde personen als Edward Snowden en Chelsea Manning maakten overheidsgegevens openbaar.

Raad van State twijfelt

De Raad van State heeft “ernstige twijfels of de bewaartermijn van drie jaar” wel verenigbaar is met Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. Ook twijfelt de Raad van State over de effectiviteit van de in te stellen toezichtstelsel. Toch hebben zowel de Tweede als de Eerste Kamer deze twijfels en het advies van het hoogste adviesorgaan van ons land om de wet aan te passen, naast zich neergelegd.

Toetsingscommissie geen oplossing

Volgens de nieuwe wet moet een toetsingscommissie erop toezien dat de wet netjes wordt nageleefd. Deze commissie wordt betaald door dezelfde partij op wie ze toezicht moet houden. De commissie houdt zich alleen bezig met toetsing van de toestemming die de minister wil geven voor onderzoek; de vraag is alleen of die toestemming rechtmatig is of niet. Daarbij zal de commissie geen externe deskundigen raadplegen. Volgens Amnesty zou toetsing door een rechter veel beter zijn.

Wat kun jij doen?

Kortom, er is heel wat mis met deze nieuwe wet. Maar jij kunt er iets aan doen. Jij kunt de overheid het signaal geven dat de wet herzien moet worden. Om dit voor elkaar te krijgen, moet er een raadgevend referendum komen. Met jouw stem (en die van 300.000 anderen) laten we blijken dat we het niet eens zijn met hoe de wet nu in elkaar zit: hij gaat te ver in de huidige vorm, met te mager toezicht. Steun dus nu het verzoek om een referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017. Je hebt nog tot 16 oktober de tijd om van je te laten horen.

Eerst meer weten?

Ik kan me voorstellen dat je je eerst verder wil verdiepen in het onderwerp voor je gaat tekenen. Lees dan:

een genuanceerd artikel van de Volkskrant
informatie van Amnesty International en vergeet niet hun zes antwoorden op veelgestelde vragen
een kort stukje op de site van consumentenprogramma Radar
het dossier van Bits of Freedom
de overtuigende woorden van RTLZ-presentator Ronald Koopman
Uitleg van de Privacy Barometer over de grootste misverstanden
Hieronder legt Arjen Lubach in 13 minuten uit hoe het zit

En teken vervolgens dat ding. Of had ik dat al gezegd?

Foto geleend van NOAA Marine Debris Program